Recenzja książki: Sekrety księżniczki

Recenzuje: Karolina Mucha

Wyglądają oszałamiająco: piękne, młode, ozdobione niesłychanie drogą biżuterią, w eleganckich sukniach, ze złotymi diademami na głowach.

 

Nie!

 

Myślą przede wszystkim o strojach, balach i kandydatach do swojej ręki.

 

Nie!

 

Dawno temu istniały naprawdę. Teraz występują wyłącznie w bajkach.

 

I to nieprawda!

 

Księżniczki wciąż żyją. I to nie tylko w kilku krajach zachodniej Europy, gdzie pełnią rolę zbliżoną do medialnych gwiazd, a ich główne zadanie polega na pięknym prezentowaniu się na zdjęciach.

 

Księżniczki, o których w swoich kolejnych publikacjach opowiada Jean Sasson, wiodą zupełnie inne życie. Przeważnie zamknięte w pałacach, światu ukazują się zwykle osłonięte od stóp do głów. Nie mogą spędzać czasu wedle swojej woli, ani spotykać się, z kim chcą – segregacja płciowa wciąż obowiązuje. A mimo to niektóre spośród nich nieustannie trzymają rękę na pulsie społecznych problemów. Usiłują zmieniać świat.

 

Do tej grupy należy Sułtana Al Su'ud. Pochodząca z rodziny królewskiej Sudanka, która zdecydowanie nie przypomina „polującej” na męża panny na wydaniu. Sułtana jest doświadczoną małżonką, troskliwą matką trojga dorosłych dzieci, babcią uwielbiającą czworo swoich wnucząt. Wciąż dba o wygląd, ale nie przywiązuje już wagi do drogiej biżuterii czy prezentów. Jej myśli zwrócone są ku innym sprawom – ku tajemnicom, które wraz z Jean Sasson ujawnia w Sekretach księżniczki.

 

I tu znów uwaga na stereotyp! Czym mogą być sekrety księżniczki? Czyż nie zapisem dworskich intryg, plotek na temat tego, kto, z kim, kiedy, dlaczego...? Kolejna niespodzianka: tajemnice ujawniane przez Sułtanę dotyczą ludzkich dramatów – tak strasznych, że po ich poznaniu trudno spokojnie spać...

 

Brutalnie gwałcone dziewczynki – ośmio-, dziesięcio-, dwunastoletnie. Oblewane żrącymi kwasami żony i córki, tracące oczy, nosy, uszy, podbródki. Pacjentki umierające, ponieważ ich męski opiekun nie podpisał zgody na leczenie. Zamknięte w domach kobiety, pozbawione niemal wszelkich praw, całkowicie ubezwłasnowolnione. Ludzie chłostani i zabijani – za wypowiadanie swoich poglądów.

 

A, co najgorsze: wszystko to dzieje się zgodnie z prawem. Legalnie. Bez kar, procesów czy choćby napiętnowania sprawców.

 

Swą obszerną, obfitującą w szczegóły i komentarze narracją Sułtana zmusza do otwarcia oczu. Przede wszystkim nas, ludzi Zachodu, dla których wojenne koszmary należą już do przeszłości.

 

Ale tam...

 

Sekrety księżniczki unoszą zasłonę milczenia. Zachęcają do zerknięcia w głąb bliskowschodniego świata. Prezentują niektóre zwyczaje, odwołują się do nauk Mahometa, zawierają komentarze na temat aktualnych konfliktów zbrojnych (m.in. w Jemenie i Syrii), bardziej szczegółowo zaprezentowanych w zamieszczonych na końcu aneksach. Przede wszystkim jednak Sekrety... ujawniają dramaty mieszkanek Bliskiego Wschodu.

 

Sułtana opisuje też, w jaki sposób stara się przeciwstawiać tym problemom, wspomina, jakie działania podejmuje ona sama, a jakie jej córki. Tym samym skłania czytelnika do konfrontacji z niezadanym pytaniem:

 

Teraz już wiesz. Czy zrobisz cokolwiek?