Recenzja książki: Skarby cywilizacji. Zabytki techniki na świecie

Recenzuje: Damian Kopeć

Techniczne cuda warte zobaczenia

Wybranie ciekawych zabytków techniki w Polsce nie jest zadaniem łatwym – zwłaszcza, kiedy próbujemy wykroczyć poza kanon tych najbardziej znanych. O ileż jednak trudniejsze jest poszukiwanie takowych na świecie!

Człowiek od dawna próbował oswajać otaczający go świat, czynić go bardziej bezpiecznym, przyjaznym. Próbował okiełznać przyrodę. Ta potrzeba stała – obok ciekawości – za rozwojem nauki i techniki. Potrzeba radzenia sobie w różnorakich, często niesprzyjających warunkach. Z pokolenie na pokolenie kumulowano i twórczo przetwarzano doświadczenie. Widać to w wielu znanych budowlach. Wiele z „cudów techniki” zachwyca rozmiarami, walorami użytkowymi, rozwiązaniami, pięknem, rozmachem. Tym, że budowano je, korzystając z mocno ograniczonych – w porównaniu do czasów obecnych – środków i metod. Tym, że stoją od lat, nierzadko nadal funkcjonalne. To właśnie jest wyrazem ludzkiego geniuszu, pomysłowości, wytrwałości i zaradności. Mając do dyspozycji ogromne kwoty i nowoczesną technikę (np. komputery), łatwiej stworzyć coś wielkiego. O ile jednak większą sztuką jest dokonać tego, dysponując ograniczoną wiedzą i środkami! Hala koncertowa, zaprojektowana z pomocą komputerów i rozwiniętej wiedzy o akustyce, budzi słuszny podziw, ale bardziej fascynujące mogą być stare budowle (np. katedry, teatry na wolnym powietrzu), w których podobne efekty uzyskano znacznie skromniejszymi środkami.

Z pomocą książki Skarby cywilizacji. Zabytki techniki na świecie wyruszamy w podróż po całym świecie. Na wirtualną wędrówkę śladami materialnych osiągnięć ludzkości. Do najstarszych kopalni świata w Egipcie, do Turcji (Catal Hoyuk), Chin, by podziwiać Wielki Mur, Wielki Kanał, Jedwabny Szlak czy Tamę Trzech Przełomów. Do wielu innych miejsc na wszystkich kontynentach. Sporo stron w książce poświęcono mostom i akweduktom. Są tu obecne pojedyncze obiekty (np. latarnia morska Boston Light), jak i całe miasta - Sankt Petersburg, Brasilia. Obiekty przemysłowe (huta Volklingen czy doki Chatham) spotykają się z rozwiązaniami inżynierskimi, takimi jak Kanał Panamski, radiostacja Varberg, Atomium. Obiekty cieszące oko (Fontanna Króla Fahda, Muzeum Guggenheima) pojawiają się obok tych służących rozwojowi nauki (Wielki Zderzacz Hadronów) czy użyteczności publicznej (mosty, tunel Eiksund, port lotniczy Daxing. Przykłady „cudów techniki” są bardzo urozmaicone i obejmują szeroki zakres budowli i rozwiązań technicznych.

Książka Skarby cywilizacji. Zabytki techniki na świecie może być pomocna przy planowaniu wędrówek po świecie. Może być inspiracją, zachętą do zobaczenia konkretnych miejsc, a przynajmniej sposobem na uświadomienie sobie możliwości, jakie drzemią w ludzkim umyśle. Jest ładnie wydana. Zdjęcia są duże, czasami świetne bądź intrygujące. Opisy zawierają nie tylko suche fakty, ale i wiele ciekawostek. Takich chociażby, jak ta, że ogromne masy wody zgromadzone poprzez postawienie Tamy Trzech Przełomów spowodowały przesunięcie osi Ziemi o 2 cm i wydłużenie dnia o 0,06 mikrosekundy.