Czasy kóz
Luan Starova

Powieść przedstawia powojenne czasy i początki SFRJ na ziemiach macedońskich. Abu utworzyć nową klasę robotniczą władze decydują się na przymusowe osiedlenie dotychczasowych mieszkańców wiosek w miastach. Ci jednak przybywają wraz z kozami i stanowczą buntują się przeciwko wszelkim próbom ich odebrania. Kozy stanowiły bowiem integralną część życia pasterzy bałkańskich - były opiekunkami i żywicielkami. Widać to w powieści - ci z mieszkańców Skopje i Kozaar Malo, czyli koziej dzielnicy, którzy posiadają kozy, mają się znacznie lepiej niż mieszkańcy pozbawieni tego dobrodziejstwa w czasach wielkiego głodu. Władza wypowiada jednak wojnę kozom, czyniąc z nich głównego wroga klasowego. Zaczyna się gromadzenie wszelkich danych, które mogą oczernić te zwierzęta, postawić je w negatywnym świetle. Jednocześnie jeden z mieszkańców Kozaar Malo, intelektualista przybyły z Albanii, przeszukuje swoją bogatą bibliotekę w poszukiwaniu wszelkich pozytywnych danych na temat kóz. Zaprzyjaźnia się z pasterzem przewodzącym nad innymi pasterzami, Czangą, uczy go czytać i razem spędzają wiele godzin na rozmowach o historii i znaczeniu kóz na Bałkanach. Razem stają w obronie kóz. Władze jednak osiągają wreszcie swój cel, zostaje wydany zakaz trzymania kóz pod groźbą ich likwidacji. Tak ma się zakończyć "biała rewolucja". Czanga staje się ofiarą i bohaterem czasów kóz - gromadzi wszystkie kozy z dzielnicy i znika, pozostawiając władze w konsternacji. Okazuje się, że ukrył się on ze zwierzętami w twierdzy Kale. Mimo nagonki nie daje się jednak złapać, w twierdzy nie udaje się odnaleźć ani jego, ani kóz. Walka o kozy i tajemnicze zniknięcie Czangi, który nie chciał się podporządkować nowej władzy, nowym prawom, które chciały oderwać pasterzy od ich korzeni, stają się symbolem czasów kóz. Powieść "Czasy kóz" zawiera wiele cennych informacji na temat historii Bałkanów, mentalności tamtejszej ludności, jej kultury i zwyczajów. Autor opisuje to w bardzo przystępny sposób, pozwala wczuć się w klimat początków socjalizmu na Bałkanach i bezbłędnie ukazuje absurdy systemu. Pełno tu również legend i opowieści, które przydają światu przedstawionemu aury tajemniczości, baśniowości, wyjątkowości. Czyta się wspaniale, warto wrócić do tej lektury.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)