Pomniki stawiano mu już za życia - ku oburzeniu jednych, przy aprobacie innych. Później burzono je lub ukrywano, a na cokoły trafili inni, głównie jego przeciwnicy i konkurenci. Po upadku komunizmu Piłsudski triumfalnie na pomniki powrócił. Wydawałoby się, że oddano już Naczelnikowi należne mu miejsce w historii. Jednak gorące spory wokół Piłsudskiego wciąż wybuchają na nowo, a ocena jego postaci i dokonań nie dla wszystkich jest oczywista.
Zarówno uwielbienie dla Piłsudskiego, jak i niechęć do niego bardzo często mają źródło nie w faktach, a w narracjach jedynie luźno związanych z rzeczywistością historyczną. W końcu sam Piłsudski był mistrzem autokreacji i dbał o swoją legendę, która później żyła już własnym życiem i wymknęła się z ram jakiejkolwiek kontroli. Ale pozytywnym mitom towarzyszyły też zjawiska przeciwne - czarna legenda i paszkwilanctwo.
Jednak nawet przeciwnicy polityczni przyznawali mu jedno - kiedy inni debatowali i snuli plany, Piłsudski działał. Zesłany za udział w konspiracji - wracał i wydawał socjalistyczne pisma, aresztowany przez Ochranę - uciekał, w czasie wojny rosyjsko-japońskiej wyprawił się do Tokio organizować polskie oddziały, gromił bolszewicką Rosję, aż wreszcie został ,,ojcem narodu" dla jednych, a dyktatorem dla drugich.
Mariusz Wołos, wybitny znawca dwudziestolecia międzywojennego, profesor Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie oraz Instytutu Historii PAN w Warszawie, w oparciu o najbardziej aktualną wiedzę umieszcza Piłsudskiego w kontekstach, bez których nie sposób zrozumieć jego sposobu myślenia i działania. Przede wszystkim jednak odmalowuje barwną postać najbardziej rozpoznawalnego z polskich przywódców.
Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
Data wydania: 2025-10-29
Kategoria: Historyczne
ISBN:
Liczba stron: 680
Posągowe postacie zasłużyły na monumentalne biografie. Do takich niewątpliwie należy najnowsza książka autorstwa Mariusza Wołosa pt. „Józef Piłsudski. Rzecz o nieprzeciętności”, wydana nakładem Wydawnictwa Literackiego poświęcona sylwetce jednego z „ojców Niepodległej”.
Na przestrzeni lat powstało już wiele naukowych i popularnonaukowych pozycji o życiu i dokonaniach Marszałka, ale żadna z nich w tak holistyczny a zarazem niezwykle klarowny sposób nie rekonstruuje atmosfery międzywojennej Polski, z jej niestabilną władzą ustawodawczą, z niezwykłymi zmaganiami o każdy skrawek terytorium i silnym pragnieniem aprobaty na arenie międzynarodowej. To nie tylko opowieść o człowieku, który miał istotny wkład w odbudowę porozbiorowej Rzeczypospolitej, ale również (a może przede wszystkim) narracja o tej, która dla Piłsudskiego była zawsze na pierwszym miejscu - o wolnej ojczyźnie.
Wołos nie stawia Ziuka na cokole ani go z tego miejsca nie strąca. Jest raczej wnikliwym obserwatorem kolejnych etapów w życiu Piłsudskiego, które ukształtowały jego tożsamość, poglądy polityczne i hart ducha. Nie stroni przy tym od licznych anegdot, które obalają zakorzenione w umysłach Polaków mity. Przedstawia swojego bohatera jako człowieka swobodnie posługującego się językami obcymi, wskazuje powody, dla których porównywano go z Fryderykiem Nietzschem i odkrywa przed czytelnikami kulisy najsłynniejszych decyzji politycznych Marszałka, które nie zawsze były tak oczywiste, jak Nam się wydaje.
„Józef Piłsudski. Rzecz o nieprzeciętności” to książka dojrzała, wyważona i potrzebna. Przywraca blask postaci wciąż obecnej w polskiej pamięci i pozwala ją na nowo „zobaczyć”: poza patyną legendy, za to z pełnią ludzkich motywacji i słabości. To biografia, która pobudza do rozmów, do refleksji nad historią, państwem i miejscem jednostki w dziejowym wirze.
Świetna propozycja dla pasjonatów historii i czytelników poszukujących literatury ambitnej i porywającej. Dokładnie taka, na jaką zasługują postacie budujące fundamenty Niepodległej.
Kolejny (ósmy) tom serii wydawniczej Polskie Dokumenty Dyplomatyczne składa się z 335 dokumentów ilustrujących działania polskich dyplomatów w 1931 roku...
Zamach majowy w świetle odtajnionych materiałów archiwalnych 1215 maja 1926 cztery dni, trzy perspektywy, dwa wielkie nazwiska. Bezkonkurencyjny obraz...
Przeczytane:,
(czytaj dalej)