Anne z Szumiących Wierzb

Seria książek Lucy Maud Montgomery o Ani Shirley jest jedną z najbardziej znanych w literaturze młodzieżowej. Nie starzeje się mimo upływu lat i nie traci uroku. W nowym wydaniu, w tłumaczeniu Anny Bańkowskiej historia słynnej rudowłosej marzycielki powraca do korzeni dzięki jak najwierniejszego przekładu powieści Montgomery. Nie tylko Ania staje się Anne, a wszyscy inni bohaterowie noszą swoje oryginalne imiona, ale także Szumiące Topole stają się – zgodnie z pierwotną wolą pisarki – Szumiącymi Wierzbami.

Anne po perypetiach miłosnych odnajduje bezpieczną przystań w narzeczeństwie z dawnym przyjacielem, jednak zanim przyjdzie im dzielić ciepło domowego ogniska, muszą jeszcze upłynąć trzy lata. Przez ten czas Gilbert zdobywa upragniony dyplom lekarski, a Anne oddaje się pasji nauczania przezwyciężając po drodze nieprzyjemności, zawirowania, i jak zawsze rozwiązując problemy innych. Summerside wita nową kierowniczkę szkoły źle skrywaną niechęcią, za która stoi miejscowa rodzina - zwana królewską z uwagi na pozycję towarzyską.

„Anne z Szumiących Wierzb” to ciepła powieść na którą składają się anegdotki z pracy nauczycielki, obraz społeczeństwa niewielkiego miasteczka i krótkie opowieści o pobocznych postaciach stających się bohaterami niektórych z rozdziałów. Szczególnie w tworzeniu tych ostatnich – trafnych i zwięzłych charakterystyk drugoplanowych postaci oraz wplataniu w fabułę drobnych, czasem humorystycznych wątków objawiał się talent Montgomery. Zdaje się, że tylko u tej kanadyjskiej pisarki spacer po cmentarzu może przerodzić się w pełen dykteryjek i anegdotek monolog, który będzie łączył ze sobą elementy dramatycznych zdarzeń z często niezamierzonym przez wypowiadającą go bohaterkę humorem. Przyjaźnie, zdrady, drobne nieprzyzwoitości i podejrzenia o zbrodnię mieszają się w jedną opowieść o zmarłych, którzy mieli swoje niewątpliwe zalety, ale i skrywane wady. Czyż jedna ze spoczywających tam kobiet naprawdę była tak zapatrzona w małżonka, że „śmierć to jedyna rzecz, na którą się odważyła bez pytania męża o zgodę” [1]?

Anne zamieszkuje u wdów w Szumiących Wierzbach – przy Zaułku Duchów, skąd rozpościera się nie tylko widok na Summerside, ale gdzie w zacisznym zakątku może odpocząć od ludzi. Zaś z  pokoju we wieżyczce podziwiać może wschody i zachody słońca – oraz snuć pełne fantazji i poezji marzenia. Nietuzinkowe są również mieszkanki tego miejsca – dwie wdowy oraz ich gospodyni – tworzące sympatyczne, chociaż niepozbawione nieporozumień towarzystwo, dające Anne wielokrotnie okazję do przemyśleń. „Ciotka Kate brzydzi się takimi przesądami, natomiast ja chyba lubię przesądnych ludzi. Dodają życiu koloru. Czy świat nie wydawałby się bezbarwny, gdyby wszyscy byli mądrzy, rozsądni i … dobrzy?” [2].

Dalsze losy rudowłosej nauczycielki toczą się w rytm znany czytelnikom ze wcześniejszych powieści. Anne szybko zawiera przyjaźnie, przełamuje najtęższe lody i przekonuje do siebie najbardziej nieprzejednanych wrogów. Sprawia, że nawet nowo poznane osoby otwierają przed nią serca – mimo świadomości, że „zawsze nienawidzimy ludzi, którym powierzyliśmy nasze sekrety pod wypływem impulsu” [3].

„Anne z Szumiących Wierzb” w tłumaczeniu Anny Bańkowskiej zaciekawia nie tyle wiernością oryginalnym nazwom, co oddaniu ducha powieści. Ten przekład odczarowuje czwarty tom przygód Anne, przywraca pominięte fragmenty i zachwyca językiem. Książka, która często bywała dotychczas traktowana przez czytelników nieco po macoszemu odzyskuje swój blask. Nieco nużące opowieści okazują się mieć więcej humoru i głębi w nowym tłumaczeniu, a niektóre gry słów niknące w innych przekładach odnajdują znaczenie.

Anne jako bohaterka każdej z powieści Montgomery przywodzi uśmiech na twarzy i poprawia humor. „Anne z Szumiących Wierzb” również nie zawodzi i wywołuje ciepło w duszy wołając „nigdy nie dopuszczaj do siebie lęku. To taka straszna niewola! Lepiej już być śmiałym, żądnym przygód i gotowym na wszystko. Wyjdźmy tanecznym krokiem naprzód życiu i temu wszystkiemu, co może nam przynieść, nawet jeśli oznacza to masę kłopotów” [4].

[Recenzja została opublikowana na innych portalach czytelniczych]

[1] Lucy Maud Montgomery, „Anne z Szumiących Wierzb”, przeł. Anna Bańkowska, wyd. Marginesy 2023, s. 72.

[2] Tamże, str. 55.

[3] Tamże, str. 158.

[4] Tamże, str. 244.

Informacje dodatkowe o Anne z Szumiących Wierzb:

Wydawnictwo: Marginesy
Data wydania: 2023-01-18
Kategoria: Obyczajowe
ISBN: 9788367510202
Liczba stron: 368
Tytuł oryginału: Anne of Windy Poplars
Tłumaczenie: Anna Bańkowska
Dodał/a opinię: NataliaM

Tagi: Literatura obyczajowo-rodzinna