Dzieci - wyczekiwane, kochane, ho³ubione, z dum± prowadzone pierwszy raz do szko³y, taki obraz dzieciñstwa zosta³ w pamiêci wiêkszo¶ci z nas. Wiadomo, czasem by³o gorzej, jednak dzieciñstwo to okres beztroski, lenistwa, dobrej zabawy i szczê¶cia.
Dzieci - wykorzystywane, bez mo¿liwo¶ci g³osu, bite, poni¿ane, bardzo czêsto nie do¿ywaj±ce doros³o¶ci - tak wygl±da³o dzieciñstwo tysiêcy dzieci w XVIII, XIX i na pocz±tku XX wieku.
Tak ró¿ne obrazy, które wspó³cze¶nie nie mieszcz± nam siê w g³owie. Jak bardzo zmieni³o siê postrzeganie dzieci na przestrzeni tych kilku wieków? Nie mog³am przej¶æ obojêtnie obok tej ksi±¿ki, by³am niezwykle ciekawa, czego dowiem siê podczas lektury? Czy pisarka spe³ni³a moje oczekiwania?
Sieroty, dzieci biedaków, tysi±ce których los by³ przes±dzony od pierwszych dni. Praca od bladego ¶witu do pó¼nych godzin nocnych, na najtrudniejszych stanowiskach - w kopalni, jako czy¶ciciele kominów, s³u¿±ce, w przemy¶le w³ókienniczym... Wielu z nich ginê³o przy pracy, wielu by³o katowanych przez nadzorców, godziny pracy w nieno¶nych warunkach krzywi³o nogi, krêgos³upy i tworzy³o niezliczone kalectwa. Nieliczni do¿ywali do doros³o¶ci, jeszcze mniej spisywa³o swoje historie dla wspó³obywateli i potomnych. To w³a¶nie ¶wiadectwa tych nielicznych sta³y siê podwalin± ksi±¿ki o któr± pokusi³a siê Katarzyna Nowak.
Ksi±¿ka podzielona zosta³a na rozdzia³y, a ka¿dy z nich opowiada o innym dziecku i o innej profesji. Autorka pozwoli³a sobie na sfabularyzowanie opowie¶ci swoich bohaterów, dziêki czemu staj± siê oni nam bli¿si, a ich historie bardziej nas dotykaj±. A opowie¶ci zawarte w poszczególnych rozdzia³ach s± naprawdê wstrz±saj±ce, a mo¿e s± najzwyczajniejsze, tylko dla nas, wspó³czesnych ludzi, nie mieszcz± siê w g³owach?
Ch³opcy i dziewczynki, które czyszcz± kominy - wchodz± do gor±cych pieców, wspinaj± siê na sam± górê krztusz±c siê sadz±, a czasami spadaj±c z wysoko¶ci i ju¿ siê nie podnosz±c. Praca w kopalni, w ca³kowitych ciemno¶ciach, w ciasnym, dusznym, maleñkim korytarzu, w którym doro¶li by siê nie zmie¶cili, pchanie wózków wa¿±cych ciê¿kie kilogramy. Sprane, zniszczone rêce, ca³kowity brak wolno¶ci, po¶wiêcenie dla rodziny, dla dzieci, gdzie siê pracuje. Godziny pracy, opieki nad dzieæmi, zakaz wolnego, a wynagrodzeniem czêsto by³ k±t przy kuchni i posi³ek. ¯ebractwo, kradzie¿e, wymuszane przez doros³ych. Praca w fabrykach - szybka, niebezpieczna, ból pleców, r±k, niezno¶ne godziny i lata. A maszyny potrafi± zabiæ. To tylko niektóre obrazy, które autorka pokazuje w swojej ksi±¿ce.
Wiek przemys³u, wiek pary, wiek elektryczno¶ci - wielka rewolucja, która dokonywa³a siê rêkami najtañszych, najmniejszych i najbiedniejszych, ich potem, krwi± i ¶mierci±. Nikt nie by³ zdziwiony, ¿e dzieci pracuj±, ciê¿k±, czasami niewolnicz± prac±. Nikt nie by³ oburzony biciem, katowaniem, przemoc±. Byle normy by³y wykonane, byle praca sz³a do przodu, bo ca³a Europa potrzebowa³a wtedy coraz wiêcej - wêgla, produktów fabrycznych.
Autora w swojej ksi±¿ce kilkakrotnie wskazuje wspó³czesn± pracê dzieci. Kiedy¶ Europa by³a przyzwyczajona do takich dzia³añ, dzi¶ nie dziwi± nas dzieci pracuj±ce w Azji. Niewiele osób siê tym przejmuje, w my¶l zasady: "czego oczy nie widz±...". Miêdzy wersami ksi±¿ki wy³ania siê te¿ obraz nas: doros³ych - i ob³udy, któr± równie¿ wspó³cze¶nie praktykujemy. Je¶li czego¶ nie widzimy, to nas nie dotyczy. Lubimy pomagaæ ma³ym, s³odkim dzieciom, ale te obdarte, które prosz± nas o pomoc, najczê¶ciej przepêdzamy.
"Dzieci rewolucji przemys³owej" to ksi±¿ka, która mo¿e otworzyæ oczy na tragediê dzieci. Obrazy, które wy³aniaj± siê z kart historii wzbudzaj± grozê, bunt i przera¿enie. Historie dzieci, nielicznych postaci, które opowiadaj± historiê ca³ych pokoleñ biednych i bezdomnych maluchów, pokazuj± wiek przemocy, braku wra¿liwo¶ci i wiecznego wykorzystywania. To mocna ksi±¿ka, dziêki beletrystycznej formie przekazu, jeszcze bardziej dotyka czytelnika i na d³ugo zostaje w pamiêci. Jest to zdecydowanie historia, któr± warto poznaæ.
Wydawnictwo: Znak
Data wydania: 2019-06-05
Kategoria: Historyczne
ISBN:
Liczba stron: 352
Doda³/a opiniê:
Magdalena Barwiñska
Jestem mam± dwójki dzieci, mam 44 lata, pracujê w firmie Amazon jako pracownik magazynu na stanowisku piker. ,,Cuda Bo¿e w moim ¿yciu" to moja pierwsza...
Zbiór wierszy warszawskiej poetki Katarzyny Nowak, autorki wydanego wcze¶niej debiutanckiego tomiku "W stronê cienia" (2011). Wiersze - liryki refleksyjne...