Recenzja książki: Lot nad kukułczym gniazdem

Wielu raperów w swoich tekstach przytacza nazwiska znanych autorów, tytuły książek czy cytaty z nich. Bywają wśród nich niebanalne książki. Nie gnioty czy nie warte uwagi pozycje, lecz książki należące już do klasyki, które każdy człowiek powinien przeczytać. Powieść Kena Keseya o intrygującym tytule Lot nad kukułczym gniazdem pojawia się w utworze Kinematografia Pelsona. Słyszymy wówczas frazę Dla wielu to lot nad kukułczym gniazdem. Skąd takie porównanie i jaki temat porusza powieść Keseya? 

 

Historia pacjentów szpitala psychiatrycznego, widziana oczami udającego głuchoniemego pół-Indiania, znanego wszystkim jako Wielki Wódz z jednej strony intryguje, lecz z drugiej - przeraża. Nikt nie chciałby spotkać na swojej drodze osoby pokroju siostry Ratched zwanej Wielka Oddziałową, ale za to życie codzienne z innymi pacjentami szpitala jest po prostu fascynujące i pełne niespodzianek. Szczególnie, kiedy do akcji wkracza rudowłosy szuler irlandzkiego pochodzenia, dziwkarz i zabijaka Randle Patrick McMurphy. Za jego sprawą psychicznie chorzy zdobędą się na odwagę, aby przeciwstawiać się siostrze Ratched, aby znowu zacząć się śmiać i walczyć o swoje prawa. Tylko czy to spodoba się pracownikom szpitala? I co, jeżeli Wielka Oddziałowa nie będzie chciała wypuścić udającego wariata McMurphy'ego, dopóki nie uzna, że jest zdrowy? Czy w szpitalu uda się utrzymać ład i porządek?

 

Lot nad kukułczym gniazdem Kena Keseya to opowieść o zagubionym człowieczeństwie, o skutkach nietolerancji ze strony innych ludzi, o odizolowaniu od świata i tyranii wobec niewinnych ludzi. A także o strachu przed wolnością, a zarazem o tęsknocie za normalnym życiem. Autor ukazał w książce zabiegi terapii elektrowstrząsowej oraz lobotomii i ich wpływ na stan psychiczny oraz fizyczny pacjentów. Równocześnie pisarz podkreśla, jak ważny jest w życiu śmiech czy choćby chwila samotności.

 

Niezwykle refleksyjną i skłaniającą do całkowitego skupienia powieść to po prostu lektura obowiązkowa. To nie tylko pozycja należąca do kanonu literatury światowej, ale też dzieło, którego wymowa pozostaje aktualna i którą również dziś czyta się z przyjemnością.