Koszmarny dom i inne opowieści o duchach

„Koszmarny dom i inne opowieści o duchach” to zbiór ponad dwudziestu opowiadań, które z pewnością zachwycą każdego miłośnika klasycznej literatury grozy. Opowiadania te jednak nie tylko mogą przestraszyć co bardziej wrażliwych czytelników, ale uświadamiają też, że najczęściej strach tkwi w naszej wyobraźni, że boimy się czegoś nieokreślonego, wymyślonego, co uaktywnia się po zapadnięciu zmroku...

" Dobrze przecież wiadomo, że za dnia nie zwraca się nawet uwagi na skrzypienie mebli, nieoczekiwane uchylenie się drzwi, poruszenie myszy za listwą podłogową. Kiedy jednak dzieje się coś takiego w nocy, przybiera straszliwą postać."
Może nie jestem zbytnią fanką literatury grozy, ale bardzo lubię wieczorami czytać krótsze formy z tego gatunku. Dlatego opowiadania te bardzo mi się spodobały, tym bardziej, że są dość misternie skonstruowane, a autor zadbał o istotne detale charakterystyczne dla miniatur grozy.
Są one bardzo nastrojowe, a autor znakomicie splata elementy fantastyki ze światem duchów oraz rzeczywistymi wydarzeniami, które mogą nas spotkać na każdym kroku. Bohaterowie z tych opowiadań są tak wykreowani, że nawet ich czasem absurdalne reakcje oraz lęki są całkiem naturalne i wiarygodne, a to powoduje, że wczuwając się w stworzony przez autora mroczny klimat, potrafią jeszcze bardziej przerazić czytelnika, tym bardziej, że to poczucie niepokoju budowane jest delikatnie na znanych, ludzkich lękach. Te opowiadane przez autora historie są pełne tajemnic, duchów i innych niepokojących zdarzeń, które mogą dziać się tuż obok nas..
Nie wszystkie opowiadania są jednakowo mocne, niektóre nie przypadły mi do gustu, ale ogólnie uważam, że to bardzo wartościowa pozycja literacka. Co prawda nie ma w niej zbyt wiele makabry czy krwiożerczych duchów i innych stworów, ale pojawiają się duchy jako cienie z przeszłości, które wracają po to, żeby niepokoić żywych. Mają tu jeszcze coś do zrobienia. Autor niejako gra na naszej wyobraźni, korzysta z różnych sugestii, niedopowiedzeń oraz elementów kojarzących się niemal od razu z duchami i strachem.

"To normalne, że na widok czegoś niezwykłego zupełnie nieświadomie umysł zaczyna szukać jakichś rozwiązań i podsuwać wytłumaczenia."
Już tytuł podpowiada nam o czym mniej więcej będzie w środku. Jednak mnie przyciągnęła do siebie najbardziej okładka. Lubię takie mroczne domiszcza na okładkach.
Mnie spodobało się kilka z tych opowiadań, chociaż w kilku też zakończenia okazały się przewidywalne, jednak nie stanowi to problemu. W każdym zbiorze opowiadań nie wszystkie mogą zachwycać a przecież każdego zaintryguje coś innego.
Polecam te nastrojowe opowiadania na jesienne i długie wieczory.

Książka z Klubu Recenzenta serwisu nakanapie.pl.

„Koszmarny dom i inne opowieści o duchach” to zbiór, który zaskoczył mnie swoją atmosferą – nie tyle grozy w jej dosłownym sensie, ile niepokojącej, subtelnej aurze opowieści snutych przez kogoś, kto doskonale zna się na ludzkich lękach. To nie jest horror współczesny, gdzie dominują krwawe obrazy i szokujące zwroty akcji. Burrage tworzy klimat narastającej niepewności, opiera swoje historie na niedopowiedzeniu, na cieniu, który przesuwa się w kącie oka, na szmerze w pustym pokoju. To literatura z epoki, w której strach rodził się bardziej w wyobraźni czytelniczki niż w dosłownym opisie.

Czytając te opowiadania, miałam wrażenie, że autor jest swego rodzaju gawędziarzem przy ognisku – takim, który nie musi podnosić głosu, by przyciągnąć uwagę. Wystarczy, że zacznie opowiadać, a ja, słuchając, czuję jak stopniowo osuwa się nade mną ciemność, jak podświadomie nasłuchuję dźwięków w swoim otoczeniu. Jego język jest elegancki, nieco staroświecki, co dodaje całości uroku i autentyczności. Współczesni czytelnicy, przyzwyczajoni do gwałtownych scen i dynamicznej akcji, mogą poczuć, że fabuła rozwija się wolno – ale dla mnie to właśnie w tym tempie kryje się siła. Twórca daje czas, żeby poczuć miejsce, zapamiętać szczegół, wejść w atmosferę i dopiero potem uderza jednym, czasem drobnym, ale sugestywnym obrazem.

„Koszmarny dom” jako tytułowa opowieść szczególnie mnie poruszył. Nie chodzi tam o sam budynek, lecz o aurę, która się w nim gromadzi – o świadomość, że przestrzeń może przechowywać emocje, tragedie, cierpienie i że te resztki dawnych historii przenikają do obecnych mieszkańców. To nie duchy w białych prześcieradłach straszą najbardziej, ale świadomość, że czasem miejsce staje się bohaterem o własnym, złowrogim życiu. Z kolei w innych opowiadaniach pisarz pokazuje, jak łatwo można osunąć się w paranoję, jak cienka granica oddziela codzienność od nadnaturalnego.

Podczas lektury kilkakrotnie złapałam się na tym, że te teksty nie próbują mnie przestraszyć wprost, a jednak zostawiają ślad – dziwne uczucie, że coś pozostaje ze mną po zamknięciu książki. Może dlatego, że groza Burrage’a jest mocno psychologiczna. On doskonale rozumie, że najstraszniejsze potwory kryją się nie w czeluściach piekieł, ale w zakamarkach ludzkiej wyobraźni, w lęku przed samotnością, nieznanym, przed tym, czego nie można nazwać ani wytłumaczyć.

Muszę przyznać, że to pozycja, która wymaga cierpliwości i odpowiedniego nastroju. Nie jest to książka do czytania w biegu, między jednym obowiązkiem a drugim. Najlepiej sprawdza się w ciszy, późnym wieczorem, gdy wokół robi się spokojnie, a każdy trzask w domu wydaje się podejrzany. Wtedy te opowieści zaczynają żyć, a ich siła naprawdę wybrzmiewa.

Dla mnie „Koszmarny dom i inne opowieści o duchach” to spotkanie z klasyką gatunku, z twórcą, który wie, że groza nie musi krzyczeć, żeby dotrzeć do odbiorców. To antologia, która nie tylko bawi i straszy, ale też uczy doceniania starej szkoły snucia historii – powolnej, ale niesamowicie sugestywnej. Cieszę się, że miałam okazję ją przeczytać, bo wprowadziła mnie w świat, w którym lęk rodzi się z ciszy i niedopowiedzeń. To doświadczenie, które na długo zostaje w pamięci.

,,Dawniej wierzyłem, że kiedy ludzie umierają, to już na dobre. Dalej zresztą wierzę w to, co mówią pastorowie, że jest takie miejsce, dokąd idziemy po śmierci, tyle że zdaje się, że moja dziewczynka zbyt jest ruchliwa, aby tam wysiedzieć".

Długie, jesienne wieczory sprzyjają sięganiu po opowieści, które zacierają granice między tym, co rzeczywiste, a tym, co nadprzyrodzone. Zachęcają do zgłębiania historii otulających niepokojącym klimatem, wymykających się racjonalności. ,,Koszmarny dom i i nie opowieści o duchach" to zbiór 24 opowiadań, który oferuje zupełnie inny rodzaj grozy niż ten, z którym zwykle spotykamy się we współczesnych horrorach. Nie epatuje brutalnością, nie jest nastawiony na tanie efekciarstwo ani nie bryzga krwią, a mimo to jego atmosfera i nastrój potrafią uwieść i wywołać dreszcz emocji.

A. M. Burrage  tworzy klimat, w którym duchy są niczym smugi ludzkich emocji i pozostawia przy tym sporą przestrzeń dla wyobraźni czytelnika. Często pojawiają się tu zagubione dusze, pragnące jedynie zrozumienia, co widać, choćby w pierwszym opowiadaniu ,,Koszmarny dom" albo takie, które domagają się wysłuchania bądź próbują odzyskać coś utraconego. W przytoczonych historiach możemy dostrzec, jak wielkie niezrozumienie i lęk budzi kontakt z tym, co niepojęte, przykładem może być ,,Licho" lub wręcz przeciwnie, jak możliwe jest nawiązanie więzi, co obserwujemy w ,,Przyjaciółkach". Inne opowiadania ukazują utraconą miłość, bolesny zawód bądź nawiązują do klasycznych motywów nawiedzonych przedmiotów i starych budynków, jak w ,,Szafie. Opowieści niesamowitej". Oczywiście, jak to bywa w tego typu zbiorach, jedne teksty wypadają lepiej, jednak całość utrzymuje równy i dobry poziom. To idealna lektura dla miłośników klasycznych ghost story, urzekająca klimatem, nastrojowa i niepokojąca. Jeśli jednak szukasz mocnego, nasączonego grozą horroru, możesz poczuć lekki niedosyt.

Wyobraźcie sobie stary angielski dom, posiadłość gdzieś na uboczu, ukrytą wśród starych krzewów i drzew, pełną tajemniczych zakamarków. W domu tym jest salon z kominkiem, przy którym mieszkańcy zasiadają wieczorami, aby snuć przeróżne opowieści. Często są to historie niepokojące, o duchach poszukujących wiecznego spokoju. Taki klimat niesie ze sobą obszerna publikacja wydana przez Wydawnictwo Zysk i S-ka pt.: "Koszmarny dom i inne opowieści o duchach". Skojarzenie miałam również z typowymi brytyjskimi serialami. Niby calm down, ale jednak napięcie niepostrzeżenie rośnie. 

Autorem tych pięknie wydanych opowiadań jest Alfred McLelland Burrage, pisarz brytyjski, który tworzył powieści historyczne i książki dla młodzieży, jednak w jego dorobku są także właśnie opowiadania grozy. Jest to pierwsze polskie wydanie jego tekstów z tego gatunku.

Na czytelnika czekają tutaj dwadzieścia cztery opowiadania, których bohaterami są zwykli ludzie i... duchy. Czytając, miałam wrażenie, że słucham bajarza, który spokojnie prezentuje losy postaci, dręczonych przez duchy w miejscu, w którym przebywają. Fabuła wciąga i szybko pojawia się ciekawość, co takiego mogło się wydarzyć, że zjawy próbują skontaktować się z żywymi i przekazać im jakieś wiadomości lub prośby. 

Nie znajdziecie tutaj drastycznych opisów, rozlewu krwi czy ludzkich wnętrzności. Wizyty duchów są lekko niepokojące, jednak ich celem nie jest przerażenie czy wręcz unicestwienie żywych bohaterów, ale prośba o pomoc lub wyjaśnienie krępujących zjawy tajemnic.

Jeśli lubicie delikatny angielski humor i dreszczyk emocji, te historie z pewnością przypadną Wam do gustu.