Gdy ważą się losy kraju, odwaga i lojalność stają się największą wartością
Rok 1944, Wielkopolska. Niewielki oddział partyzantów Armii Krajowej podejmuje niebezpieczną misję. Chcą odzyskać starożytne greckie wazy zrabowane przez nazistów z zamku w Gołuchowie. Wspiera ich niezwykły sprzymierzeniec – Ryś, hybryda człowieka i zwierzęcia, stworzona w wyniku tajnego eksperymentu profesora Waliszewskiego.
Wytrenowany przez Anglików Ryś, istota łącząca zwierzęce instynkty z ludzkim rozumem, walczy ramię w ramię z Polakami. Niestety, wśród partyzantów ukrywa się zdrajca, a losy oddziału stają pod znakiem zapytania. W obliczu zdrady, okrucieństwa wojny i moralnych dylematów, człowieczeństwo i instynkty Rysia zostają wystawione na najcięższą próbę…
Wydawnictwo: Novae Res
Data wydania: 2025-02-20
Kategoria: Fantasy/SF
ISBN:
Liczba stron: 434
Język oryginału: polski
Niezwykła powieść łącząca w sobie elementy historii, wojennej akcji oraz fantastyki. Osadzona w realiach II wojny światowej, książka przenosi czytelnika w rok 1944, na teren okupowanej przez Niemców Wielkopolski. Historia skupia się na niewielkim oddziale partyzantów Armii Krajowej, którzy otrzymują niebezpieczne zadanie odzyskania starożytnych greckich waz, zrabowanych przez nazistów z zamku w Gołuchowie. Kluczową rolę w tej misji odgrywa tytułowy Ryś - postać będąca wynikiem tajnych eksperymentów naukowych, istota łącząca cechy człowieka i zwierzęcia. Jego zwierzęce instynkty i nadludzka siła czynią go nieocenionym sprzymierzeńcem polskich partyzantów.
Powieść buduje napięcie wokół ryzykownej operacji wojennej, ale także skupia się na wewnętrznych przeżyciach bohaterów. Wśród nich pojawia się zdrada, która stawia los całej misji pod znakiem zapytania. Skipor zręcznie kreśli postacie, ukazując ich moralne dylematy, strach, determinację i poświęcenie. Szczególnie interesująca jest postać Rysia, który zmaga się z własną tożsamością - czy jest bardziej człowiekiem, czy zwierzęciem? Czy jego lojalność wynika z emocji, czy instynktu? To pytania, które dodają głębi fabule i czynią ją bardziej wielowymiarową.
Autor sprawnie balansuje między rzeczywistymi wydarzeniami historycznymi a elementami fikcyjnymi, tworząc alternatywną wersję historii, w której eksperymenty naukowe prowadzą do powstania istot o nadnaturalnych zdolnościach. Wątki te są wiarygodnie poprowadzone, a świat przedstawiony w książce jest spójny i dobrze przemyślany. Realistyczne opisy walk, napięcie związane z wojenną rzeczywistością oraz nieustające zagrożenie ze strony niemieckich sił okupacyjnych sprawiają, że czytelnik odczuwa dramatyzm sytuacji, w jakiej znaleźli się bohaterowie.
Styl pisarski Skipora jest dynamiczny i plastyczny. Autor umiejętnie kreuje atmosferę niepewności, budując napięcie w kluczowych momentach. Dialogi są naturalne, a opisy wyraziste, co sprawia, że łatwo wyobrazić sobie realia przedstawione w książce. Warto również zwrócić uwagę na dbałość o historyczne detale - mimo że powieść zawiera elementy fantastyczne, nie odbiega znacząco od rzeczywistych wydarzeń i oddaje realia II wojny światowej.
Jednym z najmocniejszych punktów książki jest jej oryginalność. Połączenie tematyki wojennej z elementami science fiction to dość rzadkie podejście w polskiej literaturze, co sprawia, że ,,Ryś" wyróżnia się na tle innych powieści o II wojnie światowej. Nie jest to jednak książka dla każdego - osoby oczekujące stricte historycznej narracji mogą czuć się zaskoczone obecnością fantastycznych motywów. Jednak ci, którzy lubią alternatywne historie i nie boją się eksperymentalnego podejścia do literatury, z pewnością znajdą w ,,Rysiu" coś dla siebie.
Mimo wielu zalet, książka ma też pewne drobne niedociągnięcia. Niektóre wątki mogłyby zostać bardziej rozwinięte, zwłaszcza relacje między bohaterami oraz szczegóły dotyczące eksperymentów naukowych. Czasami tempo akcji wydaje się nieco nierówne - momenty intensywnych starć i dramatycznych zwrotów akcji przeplatają się z wolniejszymi fragmentami, co może nieco wybijać z rytmu. Jednak są to niewielkie mankamenty, które nie umniejszają ogólnej jakości książki.
Podsumowując, ,,Ryś" Piotra Skipora to wciągająca i oryginalna opowieść, która przypadnie do gustu miłośnikom literatury wojennej oraz fanom powieści z elementami fantastyki. To historia o lojalności, odwadze, zdradzie i poszukiwaniu własnej tożsamości, osadzona w jednym z najtragiczniejszych okresów w historii ludzkości. Autor w umiejętny sposób łączy historyczne realia z fikcją, tworząc powieść, która na długo pozostaje w pamięci czytelnika. Choć nie jest to książka bezbłędna, jej oryginalna koncepcja i dobrze wykreowane postaci sprawiają, że warto po nią sięgnąć.
Książka z Klubu Recenzenta serwisu nakanapie.pl
Przeczytane:2025-06-15,
"Ryś", to opowieść, która z pewnością znajdzie uznanie u czytelników, którzy lubią alternatywną wersje historii oraz miłośników fantasy czy science fiction.
Sięgając po "Rysia" miałem przekonanie, że to będzie świetna pozycja wypełniająca lukę na rynku wydawniczym. Mam tutaj na myśli książki z gatunku i ostatni tom cyklu "Stalowe Szczury" Michała Gołkowskiego. Premiera owej pozycji miała miejsce w 2021 roku. Do dzisiaj nie trafiłem na coś co mogło by wypełnić tą pustkę. Aż pojawił się na rynku wydawniczym tajemniczy "Ryś" debiutującego autora Piotra Skipora.
Co prawda warto zaznaczyć, że wspomniany wcześniej cykl dzieje się podczas pierwszej wojny światowej. Autor "Rysia" natomiast przenosi swoich czytelników w realia drugiej wojny światowej.
Dokładnie do Wielkopolski- w dużej mierze akcja toczy się w Poznaniu i jego okolicach. W pobliskim lesie czynnie stawia opór okupantowi niewielki oddział partyzantów.
Narażając własne życie grupa kilku ludzi próbuje w jak najbardziej możliwy sposób utrudnić działania Niemców.
Bezwzględni oprawcy nie przebierający w środkach, brutalni, bezwzględni i okrutni. Nie spoczną nim ich wymyślona idea porządku świata nie osiągnie celu. Niszcząc po drodze wszystko co wyłamuje się z poza ich przyjętego schematu. W którego skład wchodzą między innymi kradzieże, wysiedlenia, zesłania do obozów czy mordowanie ludności cywilnej.
Dzielni partyzanci mają jednak po swojej stronie niecodziennego sojusznika. Profesor Waliszewski dociera do dokumentów rosyjskiego naukowca odkrywając tym samym tajne eksperymenty mające na celu stworzenie istoty wręcz doskonałej- połączenie homo sapiens z naczelnymi.
Ta sztuka udaje się profesorowi Waliszewskiemu. Stworzył on hybrydę, połączenie człowieka z rysiem- istotę myślącą, niebezpieczną lecz posłuszną i lojalną. Nazywany po prosty "Rysiem" szybko staje się członkiem grupy partyzantów wspierając ich działania.
Ta okazja pojawia się bardzo szybko. Odział partyzantów Armii Krajowej dostaje misję, która ma na celu odzyskanie zrabowanych przez nazistów starożytnych greckich waz.
Kiedy tylko na światło dzienne wypłynął fakt o istnieniu Rysia, Niemcy pogrążeni wizją stworzenia "super żołnierza" pragną pojmać istotę i jak najszybciej poddać badaniom umożliwiającym im stworzenie hybrydy żądnej zabijania. Zdają sobie sprawię, że może mieć on realny wpływ na losy toczącej się wojny.
Zaczyna się wielkie polowanie i tutaj pojawia się pytanie, kto na kogo tak naprawdę poluje?
Autor stworzył świetną historię, która mimo, że w ogromnej mierze jest fikcyjna to ciekawa w odbiorze. Doszukamy się jednak w tej opowieści wielu prawdziwych miejsc, o których stosownie informuje nas na końcu książki. Dając tym samym możliwość zwiedzania miejsc, które w jakiejś mierze odgrywały swoja rolę w historii.
Oprócz świetnie utrzymanego klimatu, który towarzyszy nam do ostatniej strony, autor zadbał o wiele ciekawostek. Wpływają one znacznie na odbiór okrucieństwa toczącej się wojny. Jedna, która utkwiła mi w głowie najbardziej jest gotowanie zupy ze szczura. Skuszony tą informacją zasięgnąłem informacji. To ekstremalne zjawisko miało miejsce. Często ludzie pogrążeni w głębokiej biedzie w kryzysowych sytuacjach zmuszani byli do takowych dań.
Pomimo, że mierzymy się w dużej mierze z fikcją literacką, klimat toczącej się wojny jest oddany w pełni.
W tym wypadku motywy bohaterstwa, patriotyzmu, bez którego nie mogło się obyć to tylko zalążek tego co przyszykował autor.
Pojawia się wiele dylematów, w których bohaterowie będą wystawieni na wiele prób. Zmuszeni będą podjąć decyzję, od której będzie zależeć przyszłość nie tylko ich ale również ich najbliższych.
Wiele dramatycznych wydarzeń, wiele emocji, zwrotów w akcji, podkreślają zamieszczone grafiki w książce. Pozwalają one lepiej poczuć klimat toczących się wydarzeń czy scen.
Kolejnym atutem opowieści są listy, profesora Waliszewskiego, które kieruje do swojej ukochanej żony. Opisując w nich wiele szczegółów dotyczących nie tylko samego "Rysia", ale również jego asystenta doktora Andrzeja Kulickiego czy też ukochanej córki Niny. Listy te poszerzają znacznie relacje jakie panują pomiędzy tymi bohaterami czy też informują z jakimi moralnymi dylematami sie mierzyli. A zarówno o ich roli jaką odegrali w procesie kształtowania Rysia.
I oczywiście nieodzowny element powieści w klimacie wojennym jakim jest podważenie lojalności i jej konsekwencja- zdrada. Ta ma ogromny wpływ na przebieg fabuły i w zasadzie jest wisienką na torcie całej opowieści. Ma ona w moim odczuciu idealny wydźwięk, który podkreśla zakończenie książki.
Po treści książki i oznaczeniu na okładce "Tom 1" można domyślić się, że to nie koniec perypetii "Rysia". Nie wiem jak wy, ale ja wyczekuję na kolejny tom.