7000 historycznych książek dla dzieci, które bezpłatnie przeczytasz online!

Studiując literaturę dziecięcą, możemy wiele dowiedzieć się o tym, jak w danym okresie historycznym podchodzono do najmłodszych czytelników. Okazję do prześledzenia tysięcy historycznych książek skierowanych do młodego czytelnika daje pewna biblioteka na Florydzie.

Fot. ilustracyjna / pixabay

Biblioteka Historycznej Literatury Dziecięcej im. Baldwina na Uniwersytecie Florydy zebrała kolekcję, która obecnie liczy ponad 7000 książek dziecięcych. Pochodzące z XIX wieku tytuły można w całości bezpłatnie przeczytać online.

Literatura dziecięca – nie zawsze obecna?

Początki literatury dziecięcej sięgają XVIII wieku. Wcześniej nie wydawano książek z tego gatunku, a młodsi czytelnicy czytali to, co dorośli. W zależności od dominujących nastrojów kulturowych literatura dziecięca balansowała między sferą rozrywkową a edukacyjną. Profesor Newcastle University M.O. Grenby zwraca uwagę, że pod koniec XVIII wieku w Wielkiej Brytanii literatura dla dzieci stała się obiecującą częścią przemysłu wydawniczego, a trend ten jest wciąż mocno widoczny. W ostatnim czasie dużym powodzeniem cieszy się szczególnie literatura YA, po którą chętnie sięgają również starsi czytelnicy.

Czytaj również: Najciekawsze premiery książek w październiku 2022

Nie do końca wiadomo, co spowodowało tak dużą zmianę w podejściu jeśli chodzi o wydawanie książek dla dzieci. Przypuszcza się, że wpływ na to zjawisko mógł mieć rozwój nauk pedagogicznych oraz społecznych. Aby to zbadać, warto przyjrzeć się szczególnie epoce wiktoriańskiej, prawdopodobnie najbardziej innowacyjnemu i zróżnicowanemu okresowi jeśli chodzi o rozwój literatury dziecięcej. Obecnie jest to możliwe dzięki tytułom zebranym przez Bibliotekę Historycznej Literatury Dziecięcej im. Baldwina. Tysiące tytułów zostało zdigitalizowanych i są one dostępne online. Zapoznanie się z nimi może pokazać, jak w Wielkiej Brytanii czy Stanach Zjednoczonych wyglądało czytelnictwo wśród najmłodszych. Na czym zależało rodzicom, w co chcieli oni, by ich pociechy wierzyły i co wiedziały?

Początki literatury dziecięcej – co czytano?

W tym czasie najważniejszymi gatunkami były książki religijne, a także dotyczące języka oraz ortografii. Oprócz tego czytano bajki i opowieści przygodowe. Z tytułów, które znaleźć można w zbiorze Biblioteki im. Baldwina, wymienić można serię Zig Zag wydawaną w Bostonie oraz angielskie książki, takie jak Afloat with Nelson, obie z lat 90. XIX wieku. Łączyły one fikcję, historię naturalną i naukę z relacjami z bitew i podróży. Był jednak jeszcze jeden gatunek, który miał szczególne znaczenie – zwłaszcza w epoce wiktoriańskiej. Dla większości studentów i czytelników to poezja była jednym z najistotniejszych gatunków, który przeważał w nauce oraz sztuce opowiadania historii również jeśli chodzi o dzieci. 

Z bardziej znanych tytułów z XVIII wieku, wymienić można chociażby Księgę tysiąca i jednej nocy, a mówiąc o literaturze przygodowej, nie można zapominać o angielskich klasykach, jakimi byli: Daniel Defoe (Przypadki Robinsona Kruzoe) oraz Jonathan Swift (Podróże Guliwera). Warto pamiętać, że wiele książek z tamtego okresu, które dziś uznalibyśmy za młodzieżowe, i tak kierowane były do dorosłych, a dopiero z czasem zostały one zaadaptowane dla młodszych czytelników. Takim przykładem może być XIX-wieczna twórczość Juliusza Verne'a. Atrakcyjność jego książek z czasem przyciągnęła również młodzież. Jego powieści miały również wpływ na rozwój literatury fantastyczno-naukowej.

Może zainteresuje Cię również..

• Najlepsze książki dla młodzieży o magii
• Asterix i Obelix wracają – nowy film ze zwiastunem. Premiera już w 2023 roku
• Dom tajemnic – seria książek fantasy otrzyma serial od platformy Disney+ 

Dzisiaj szczególnym uwielbieniem wśród dzieci i młodzieży cieszą się książki fantasy. Ten boom został zapoczątkowany, na przełomie wieków przez chociażby Czarnoksiężnika z krainy Oz L. Frank Bauma. Była to pierwsza książka fantasy w amerykańskiej literaturze dziecięcej. Innym przykładem może być Piotruś Pan autorstwa J.M. Barriego. To właśnie te tytuły uczyniły miliony młodych ludzi namiętnymi czytelnikami bajek, które z czasem rozwinęły się o kolejne niezwykłe gatunki, dając grunt dla komiksu, książek YA, dystopii, beletrystyki około magicznej i dziesiątek innych rodzajów literatury dziecięcej i młodzieżowej, które mimo że w pierwszej kolejności proponujemy młodszym, coraz częściej kupujemy również dla siebie. Zwłaszcza że również dorosłe fantasy ma obecnie wiele do zaoferowania.