Zmarł wybitny pisarz, Cormac McCarthy

W wieku 89 lat zmarł amerykański pisarz, Cormac McCarthy. 

fot. oficjalny profil autora na Facebooku

Cormac McCarthy był amerykańskim pisarzem, scenarzystą i dramaturgiem, uważano go za jednego z najważniejszych współczesnych twórców.

Cormac McCarthy urodził się w 1933 roku w Providence. Tworzył prozę, w której wykorzystywał elementy takich gatunków, jak fantastyka, kryminał, sensacja, thriller, powieść drogi czy powieść historyczna.

Czytaj również: Cormac McCarthy - cytaty

Cormac McCarthy został nagrodzony National Book Award i Pulitzerem

Najbardziej znane książki Cormaca McCarthy'ego to To nie jest kraj dla starych ludzi (na podstawie tej książki powstał popularny film z Javierem Bardem), Krwawy południk, Droga i Rącze konie.

Pod koniec 2022 roku autor wydał dwie nowe powieści, tworzące dylogię — są to Pasażer oraz Stella Maris. W Polsce obie powieści dopiero ukażą się na rynku w ostatnich dniach czerwca 2023 r. Książki opublikuje Wydawnictwo Literackie, a za przekład odpowiada Robert Sudół.

McCarthy'emu największą sławę przyniosła powieść Droga, utrzymana w konwencji postapo i opowiadająca o podróży ojca i syna. Ekranizacji doczekały się Rącze konie oraz To nie jest kraj dla starych ludzi. Film braci Coen w 2007 roku zdominował galę rozdania Oscarów, zgarniając między innymi statuetkę dla najlepszego filmu, a Droga, która do kin trafiła dwa lata później, została przyjęta niemal równie ciepło.

Cormaca McCarthy'ego żegnają już znani pisarze. Stephen King podsumował na Twitterze: Cormac McCarthy, być może największy amerykański powieściopisarz naszych czasów, zmarł w wieku 89 lat. Doczekał pięknego wieku i stworzył wspaniałe dzieła, ale wciąż opłakuję jego odejście.

Cormac McCarthy urodził się w Providence w stanie Rhode Island w 1933 roku. Był ceniony jako wielki powieściopisarz, twórca książek ponurych, pełnych przemocy. A jednak jego apokaliptyczne obrazy amerykańskiego Południa zjednały mu wielu miłośników. Porównywano go do Hermana Melville'a i Williama Faulknera. Wiele osób podkreśla, że to być może najwybitniejszy współczesny pisarz – tak sądził cytowany wyżej Stephen King, a jego zdanie podzielał John Banville.

McCarthy starannie chronił swoją prywatność. Wiadomo, że wychował się nieopodal Knoxville, porzucił studia na Uniwersytecie Tennessee i przez cztery lata należał do sił powietrznych USA, po czym wrócił na uniwersytet, ponownie porzucił studia i zaczął pisać powieści w 1959 roku. Pracował jako mechanik samochodowy, żył w biedzie i... tworzył. W takich okolicznościach powstał jego Strażnik sadu – opowieść o młodym chłopaku z wiejskiego Tennessee i człowieku wyjętym spod prawa, który zabił jego ojca. Nie mniej pesymistyczną wymowę miały kolejne powieści pisarza – W ciemność (historia o kobiecie, która powiła dziecko ze swoim bratem) czy Dziecię Boże (historia seryjnego mordercy z górzystej krainy na wschodzie Tennessee). Z kolei Suttree, uznawana za najbardziej zabawną powieść McCarthy'ego, ma częściowo charakter autobiograficzny.  

Prawdziwe uznanie krytyków McCarthy zyskał jednak dopiero w 1985 roku. To wówczas wydał książkę Krwawy południk, inspirowaną prawdziwymi wydarzeniami, które rozegrały się w latach 50-tych XIX wieku na pograniczu Teksasu i Meksyku. Książka opowiada o czternastolatku, który jest świadkiem mordów dokonywanych na rdzennych Amerykanach. To powieść porażająco krwawa. Sam McCarthy na marginesie tej książki powiedział, że nie ma życia bez rozlewu krwi.

Styl McCarty'ego jest charakterystyczny i niepodrabialny. Pisarz tworzy historie oszczędne w opisach, czasem rezygnuje z interpunkcji i sztucznie spowalnia rytm prozy, by nadać jej ponury charakter. Pisarz podkreślał, że wychował się na książkach Melville'a, Dostojewskiego i Faulknera.

Rącze konie zapoczątkowały cykl Trylogia pogranicza, ukazując codzienność dwóch kowbojów, którzy pracują na pograniczu amerykańsko-meksykańskim. Powieść zdobyła National Book Award i przyniosła McCarthy'emu wielką sławę. Dobrze przyjęto również jej kontynuację – Przeprawę oraz Sodomę i Gomorę.

McCarthy w 1994 roku stworzył sztukę The Stonemason, która później przekształcił w scenariusz filmowy, a następnie – powieść To nie jest kraj dla starych ludzi. Kolejnego Pulitzera przyniosła McCarthy'emu Droga. Sam pisarz podkreślał, że chciałby, by czytelnicy po lekturze docenili swoje życie, które zawsze jest czymś dobry, nawet jeśli wydawać nam się może, że jest inaczej. 

McCarthy'ego kochało kino - i on kino kochał. Na podstawie sztuki Sunset Limited stworzył scenariusz filmowy, mieszane uczucia wzbudziła za to adaptacja jego scenariusza – film Adwokat w reżyserii Ridleya Scotta. James Franco zekranizował książkę Dziecię Boże. Planowany jest także film na podstawie Krwawego południka.

McCarthy był trzykrotnie żonaty, mieszkał w Hiszpanii, Teksasie i - wreszcie - w Nowym Meksyku. 

W 2009 roku Uniwersytet w Teksasie przejął archiwum Cormaca McCarthy'ego, w którym znalazły się notatki do licznych powieści. W 2022 roku na rynku anglojęzycznym ukazały się dwie kolejne książki pisarza – Pasażer i Stella Maris. Wkrótce trafią one również do polskich czytelników.