Recenzja książki: Zaklinacz

Recenzuje: Danuta Awolusi

W sercu powojennych Bieszczad, wśród dzikich krajobrazów i nieujarzmionej przyrody, Tomasz Betcher snuje opowieść o człowieku, którego życie naznaczone jest samotnością, tajemnicą i niełatwymi wyborami. Zaklinacz to historia Waldka, człowieka, który przez miejscowych nazywany jest właśnie zaklinaczem – kimś, kto potrafi zajrzeć głębiej, zobaczyć to, co niewidoczne dla innych, i usłyszeć szept natury.

Betcher mistrzowsko odmalowuje tło tej opowieści – surowe, niemal mistyczne Bieszczady, które stają się bohaterami tej historii. W jego prozie czuć autentyczną miłość do gór, szacunek dla natury i zrozumienie jej nieokiełznanej siły. Autor umiejętnie splata losy swoich bohaterów z rytmem przyrody, tworząc świat, w którym granica między rzeczywistością a magią jest niezwykle płynna.

Waldek to postać skomplikowana, człowiek naznaczony przeszłością, która wciąż go ściga. Jego życie jest pełne trudnych wyborów, a serce rozdarte między lojalnością wobec tych, którzy mu pomogli, a pragnieniem wolności. Sceny z początku powieści, w których bohater oskórowuje borsuka i topi tłuszcz, to nie tylko obraz codziennej pracy, ale też metafora jego samotności i surowej egzystencji. Jest człowiekiem, który mimo ciężkiego losu znajduje ukojenie w bliskości natury. Tam może być sobą, z dala od ludzkiego zgiełku i nieufności.

Historia Zosi, córki PRL-owskiego dygnitarza, która co roku wraca w Bieszczady, to z kolei opowieść o poszukiwaniu własnej tożsamości i wolności w świecie pełnym ograniczeń. Jej spotkania z Waldkiem, choć pozornie przypadkowe, stają się symbolicznymi momentami. Wówczas oba te światy – surowa, wolna natura i sztywna, polityczna rzeczywistość – stykają się ze sobą, tworząc napięcie i emocjonalne pęknięcia w życiu bohaterów.

Betcher nie unika trudnych tematów. Opisuje nie tylko piękno przyrody, ale też brutalność powojennej rzeczywistości. Sceny z PGR-u, gdzie władza wciąż próbuje kontrolować każdy aspekt życia, przypominają czasy pełne napięć i lęków, kiedy nawet miłość mogła być uznana za akt buntu. Autor umiejętnie wplótł w narrację wątki historyczne, pokazując, że wolność – zarówno ta osobista, jak i społeczna – nigdy nie jest dana raz na zawsze, a każde pokolenie musi o nią walczyć.

Zaklinacz to opowieść o miłości, która wykracza poza proste romantyczne ramy. To historia o wyborach, o szukaniu własnej drogi i o tym, co naprawdę nas definiuje. Betcher oddaje hołd Bieszczadom i ich mieszkańcom, tworząc literacki pomnik dla tych, którzy żyją na granicy dwóch światów – między wspomnieniem a teraźniejszością, między naturą a cywilizacją.

Ta książka pięknie przypomina, że czasem to, co niewidzialne, jest najważniejsze.