Noblistka Annie Ernaux oskarżana o antysemityzm

Przedstawiciele organizacji żydowskich, w tym Centralna Rada Żydów, krytykują przyznanie Nagrody Nobla w dziedzinie literatury francuskiej pisarce Annie Ernaux. Chodzi m.in. o wsparcie ruchu BDS. 

Przyznana przed tygodniem Nagroda Nobla w dziedzinie literatury francuskiej pisarce Annie Ernaux wywołała spore poruszenie nie tylko w świecie literatury. Jak podaje portal „Rynek Książki”, wybór Akademii Noblowskiej kwestionują m.in. przedstawiciele niemieckich organizacji żydowskich, wskazując na zaangażowanie pisarki w antyizraelski ruch BDS. 

Annie Ernaux oskarżana o antysemityzm

Uhonorowanie Ernaux krytykować ma m.in. Josef Schuster, lekarz, a od 2014 roku przewodniczący Centralnej Rady Żydów w Niemczech. Zdaniem szefa organizacji, przyznanie Nobla autorce Lat jest niepokojące. 

– Zagorzałe poparcie Annie Ernaux dla ruchu BDS, jej publiczne demonizowanie Izraela jako państwa apartheidu, czy jej żądania uwolnienia libańskiego terrorysty i mordercy nie są pomyłkami politycznie lekkomyślnej pisarki, ale dowodem wyraźnej postawy antysemickiej – powiedział Schuster dla Niemieckiej Agencji Prasowej.

Przewodniczący organizacji wskazuje, że nagrodzenie pisarki jest niezwykle niepokojący dla Żydów w Niemczech, a przyznanie Nagrody Nobla w dziedzinie literatury Annie Ernaux jest porażką w światowej walce z antysemityzmem i mizantropią. 

Zarzuty, które formułowane są wobec autorki, dotyczą wsparcia udzielonego ruchowi BDS, kierowanemu przez Palestyński Komitet Narodowy. Celem ruchu jest wywarcie presji na Izrael, by ten respektował zobowiązania wynikające z prawa międzynarodowego, w tym – usunął barierę separacyjną na Zachodnim Brzegu i uznał pełną równość dla arabsko-palestyńskich obywateli Izraela. 

– Szkoda, więcej niż szkoda, gdy wielka pisarka zatraca się w nienawistnym i jednostronnym świecie nienawiści do Izraela i związanego z tym antysemityzmu, i w ten sposób udaremnia swoją pracę literacką. W swoim przemówieniu noblowskim będzie miała okazję wytłumaczyć się i wyjść poza granice swoich uprzedzeń. Jest to winna swoim czytelnikom, nie tylko w Izraelu – komentuje w niemieckim „Spieglu” Christoph Heubner z Komitetu Oświęcimskiego. 

Nie tylko Ernaux. Pisarze wspierają ruch BDS

W ruch zaangażowana jest także inna pisarka – Sally Rooney, autorka Normalnych ludzi, która w ubiegłym roku zdecydowała się zablokować publikację swojej najnowszej książki w języku hebrajskim. Po proteście Rooney, ponad siedemdziesięciu powieściopisarzy, poetów, publicystów, dramaturgów i ludzi-kultury podpisało list w ramach akcji Artists for Palestine UK. Celem działań Rooney było „wspieracie pokojowej walki Palestyńczyków o wolność, sprawiedliwość i równość”.

Annie Ernaux swoje wsparcie dla ruchu wyraziła, podpisując list potępiający działania Izraela. Pisarka wzywała także do bojkotu festiwalu kulturalnego Francja-Izrael oraz Konkursu Piosenki Eurowizji w 2018 r., rozgrywającego się wówczas w Tel Awiwie.

– [Ernaux] zdobyła najbardziej pożądaną nagrodę literacką na świecie pomimo długiej historii wspierania sprawy palestyńskiej i kampanii bojkotu, dezinwestycji i sankcji (BDS) przeciwko Izraelowi i odważyła się stwierdzić, że Izrael narzuca apartheid Palestyńczykom żyjącym pod jego rządami – komentuje na łamach „The Jordan Times” publicysta Michael Jansen. 

Powieści noblistki wyprzedane

Informacja o przyznaniu Nagrody Nobla Annie Ernaux ogłoszona została przed tygodniem, 6 października 2022 roku. Pisarka debiutowała w latach 70. W swojej twórczości często podejmowała tematykę autobiograficzną, skupiając się na społecznych nierównościach występujących w płci, języku i klasowości. 

W Niemczech do tej pory wydana została tylko jedna powieść pisarki – L’Autre Fille. Publikacja wyprzedać miała się w zaledwie kilka godzin po ogłoszeniu nazwiska laureatki tegorocznego Nobla. Powieści Ernaux dostępne są także w Polsce – nowelka Miejsce ukazała się już w 1989 roku w tłumaczeniu Iwony Badowskiej, a w 2022 roku nakładem Wydawnictwa Czarne opublikowano powieść Lata. Za przekład odpowiadali Magdalena Budzińska oraz Krzysztof Jarosz.

Wiadomo też, że w nadchodzącym czasie wydane zostaną kolejne publikacje noblistki. Na 16 listopada 2022 roku zaplanowano premierę książki Bliscy w przekładzie Agaty Kozak. Publikacja, podobnie jak Lata, ukaże się nakładem Czarnego i stanowić będzie zbiór trzech minipowieści: wydanych już wcześniej w Polsce Miejsc, a także tekstów Pewna kobieta (fr. Une Femme) oraz Druga córka (fr. L’autre Fille). Pod koniec października do kin trafi natomiast film Zdarzyło się, który powstał na podstawie niewydanej dotąd w Polsce powieści L'événement.

Wydaną dotychczas powieść Lata kupić można w popularnych księgarniach poniżej: