Układ nerwowy
Agnieszka Gil

Pomiędzy nami butelka

Ponoć 16 procent polskiego społeczeństwa ma problem a nadużywaniem alkoholu. Ile z tych osób, odurzonych „ognistą wodą”, wsiądzie do samochodu? Ile z tych osób wyjdzie z dzieckiem na spacer? Ile uderzy swoją żonę, wda się w bójkę w barze, ubliży przełożonemu? Ile będzie z uporem tłumaczyło partnerowi, że to tylko kilka kieliszków i, że każdy ma prawo się niekiedy napić? Niezależnie od tego, ile procent społeczności się tak zachowa, to wciąż będzie za dużo.

Alkoholizm to śmiertelna choroba. Jeśli alkoholik nie szuka pomocy, nie leczy się, nie walczy z nałogiem, z każdym kieliszkiem zbliża się do dostatecznego kresu swojego życia. Szkoda tylko, że na dno ściąga nie tylko siebie, ale również wszystkich dookoła. To oni, nieświadomie nawet, wspierają go w tym piciu w imię źle pojętej solidarności z partnerem, ojcem, dzieckiem. To oni pomagają usunąć skutki picia, to oni zapobiegają negatywnym konsekwencjom, przepraszają i tłumaczom. Stają się współuzależnionymi, a bez odpowiedniej terapii bardzo często funkcjonują gorzej, niż sam alkoholik. Poznałam w swoim życiu kilka osób określanych mianem DDA, Dorosłych Dzieci Alkoholików. Część z nich była w trakcie terapii, część uporczywie odmawiała się jej podjęcia. Żadne z nich nie potrafiło stworzyć sobie domu, część szła tą samą ścieżką, której obiecali sobie unikać, część odcięła się emocjonalnie od świata…

Mając ich w pamięci, lektura książki Agnieszki Gil „Układ nerwowy” była dla mnie szczególnie bolesna. Opublikowana nakładem wydawnictwa Nasza Księgarnia powieść to wstrząsające studium alkoholizmu i rozpadu rodziny, którego nie da się uniknąć pomimo prób udawania, że problem nie istnieje. Autorka musiała przeprowadzić wnikliwy research bowiem książka obfituje w informacje na temat uzależnienia i jego mechanizmów, doskonale odmalowane są również wszystkie stano emocjonalne, zarówno alkoholika, jak i jego żony.

Mogłoby się wydawać, że Magdalena ma wszystko. Pięknie umeblowane, trzypokojowe mieszkanie we Wrocławiu, rezolutną córkę, męża biznesmena, prezesa firmy zajmującej się dystrybucją nowych japońskich klocków. Nie musi pracować zarobkowo, jej jedynym zadaniem jest dbać o rodzinne gniazdo. Co jednak, kiedy to gniazdo jest skalane? Stopniowo, dzień po dniu jej małżeństwo rozpada się, a szczęście przecieka pomiędzy palcami. Tak będzie dalej, dopóki Magda nie uświadomi sobie, że jej mąż ma problem z alkoholem, a ona ma wszystkie symptomy współuzależnienia.

Na dodatek Szymon uporczywie zaprzecza, wymyśla skomplikowane kłamstwa, symuluje chorobę – robi wszystko, by odtworzyć sobie drogę do dalszego picia. Uporczywie odmawia podjęcia leczenia, oskarża Magdalenę o chęć pozbycia się go, a pod wpływem alkoholu robi się coraz bardziej agresywny. „Nie mam problemu, wymyślasz go. Jestem dorosły, kontroluje sytuację. Nad wszystkim panuje” – przekonuje żonę, bądź też obiecuje poprawę. To pełne wątpliwości i nieufności oczekiwanie na powrót Szymona, nerwowe przeszukiwanie kieszeni i rzeczy męża w poszukiwaniu alkoholu, nieustannie podejmowane próby kontroli i zapanowania nad jego upadkiem wykańcza Magdalenę i sprawia, że nie jest ona w stanie poradzić sobie ze swoimi emocjami.

Wytchnieniem dla niej są jedynie chwile spędzone z robótką w ręce, odwiedziny w pobliskiej pasmanterii o wdzięcznej nazwie „Błękitny Kuferek” oraz rozmowy z przyjaciółką Joanną. To właśnie ona namówiła Magdalenę na walkę o siebie, ona otworzyła jej oczy na to, jak daleko zaszła w tworzeniu fałszywego obrazu idealnego życia w małżeństwie. Czy jednak ta wiedza popchnie ją do działania? Czy znajdzie w sobie tyle siły i determinacji, by zrobić krok w kierunku niezależności? Czy zdecyduje się na terapię dla osób współuzależnionych i przestanie uzależniać swoje samopoczucie od kondycji męża?

Agnieszka Gil posiadła wyjątkowy dar ubierania w lekką formę rzeczy poważnych, ciężkich, bolesnych. W „Układzie nerwowym” nie znajdziemy zatem kazań na temat alkoholizmu, a wszystkie informacje wplecione są w dialogi, podane w przystępny, choć zatrważający sposób. Zatrważający, bo nagle dociera do nas, jak często działamy odruchowo, mimowolnie chroniąc siebie, a tym samym otaczając opieką alkoholika. Autorka pisze o Magdalenie: „Zamiast zlikwidować źródło swojego cierpienia, usiłowała je tuszować, nie widzieć. Chroniła butelkę”. Mam nadzieję, że lektura tej ważnej książki pomoże choć kilku osobom dostrzec swoją sytuację i doda odwagi, by dokonać zmian. Z niecierpliwością czekam też na kolejną powieść Gil bowiem jestem przekonana, że to jedna z tych pisarek, która z każdą kolejną książką rozwija nie tylko swój warsztat, ale i siebie samą.

Informacje dodatkowe o Układ nerwowy:

Wydawnictwo: Nasza Księgarnia
Data wydania: 2014-01-22
Kategoria: Obyczajowe
ISBN: 978-83-10-12553-8
Liczba stron: 400
Dodał/a opinię: Justyna Gul