Cenzura książek trwa. Sztuczna inteligencja usunęła z bibliotek książki Toni Morrison oraz Mayi Angelou

Kolejne stany w USA zaostrzają swoją politykę wobec dostępu młodzieży do literatury. Tym razem z działu młodzieżowego w bibliotece w Indianie usunięto m.in. popularne powieści Johna Greena, z kolei w Iowa usunięto ze szkół książki Toni Morrison i Mayi Angelou.

fot. ilustracyjna / Pexels

Od pewnego czasu media coraz częściej alarmują na temat procesu blokowania dostępu do literatury młodym czytelnikom. Takie zjawiska miały miejsce zarówno we Francji, jak i na Węgrzech, jednak najgłośniejsze przypadki dotyczą Stanów Zjednoczonych. Na początku 2021 roku w jednej ze szkół w stanie Tennessee usunięto powieść graficzną Maus. Opowieść ocalałego, której przedmiotem są doświadczenia Holokaustu. Przed rokiem w Teksasie wycofano ze szkolnej biblioteki Biblię i komiksową wersję Dziennika Anne Frank. Teraz natomiast czystki w księgozbiorach zrobiły jedna z bibliotek w stanie Indiana, a także szkoły w stanie Iowa.

Książki znikają z działu dla młodzieży

Ostatnio biblioteka publiczna Hamilton East w stanie Indiana opublikowała listę książek młodzieżowych, które zostały przeniesione do sekcji dla dorosłych lub całkowicie zniknęły ze zbiorów. Jednymi z tych powieści okazały się powieści autorstwa Johna Greena. Chodziło o popularne przed laty powieści Gwiazd naszych wina oraz Szukając Alaski. Obie te książki autor napisał z myślą o młodzieży, o czym wspomniał we wpisie na Twitterze:

Gwiazd naszych wina została usunięta z sekcji młodzieżowej na przedmieściach Indianapolis i jest obecnie uważana za „książkę dla dorosłych”. To niedorzeczne. Jest o nastolatkach i napisałem to dla nastolatków. Czytanie GNW nie szkodzi nastolatkom. To wstyd dla miasta.

Proces przeglądu książek w bibliotece rozpoczął się w grudniu i szacuje się, że może kosztować nawet 300 tysięcy dolarów. Od tego czasu władze starają się przenieść książki, które zawierają wątki związane z piciem alkoholu i używaniem narkotyków, przemocą oraz treściami erotycznymi na dział dla dorosłych. W powieściach młodzieżowych nie może się również pojawiać nagość, wulgaryzmy i przestępstwa.

Czytaj także: Kara dla sieci księgarń za książki dla dzieci o rodzinach LGBT+

Na razie z działu powieści młodzieżowych poza dziełami Greena zniknęły jeszcze między innymi książki dla młodzieży. Na liście znalazły się przede wszystkim takie powieści, w których bohaterami były osoby nieheteronormatywne. Chodzi między innymi o książki Felix Ever After, More happy than not. Raczej szczęśliwy niż nie., Loveless czy Simon oraz inni homo sapiens. Wśród innych książek, które zostały usunięte z młodzieżowej sekcji, znalazły się publikacje Autoboyography, Krew i miód, Szóstka wron, Królestwo kanciarzy, Icebreaker, Ophelia mimo wszystko, Ruina i Rewolta oraz Czarny flaming.

John Green: „Absurdalna polityka”

John Green stwierdził, że relokacja jego, jak i wielu innych powieści młodzieżowych po to, by utrudnić do nich dostęp zainteresowanym czytelnikom, jest czymś niedorzecznym. Wspomniał on o „absurdalnej polityce, która zawstydza stan Indiana”. W kolejnym ze swoich tweetów Green napisał: 

Nawiasem mówiąc, chętnie porozmawiałbym prywatnie z ludźmi z zarządów próbującymi cenzurować moje książki i setki innych dzieł; albo z republikańskimi politykami z Noblesville i Fishers, którzy ich nadzorują, ale żaden nie odpowiada na moje telefony lub e-maile. 

Równocześnie pisarz podziękował wszystkim osobom, które sprzeciwiają się temu prawu. Wyznaje on swoje uznanie dla nauczycieli, bibliotekarzy i członków zarządu pracujących nad tym, by powieści młodzieżowe mimo wszystko były dostępne. Wspomina o ryzyku, nieporównywalnie większym od jakiegokolwiek autora, jaki muszą oni podjąć. 

Dzisiaj i każdego dnia jestem tak bardzo wdzięczny bibliotekarzom, których praca jest absolutnie niezbędna, aby sztuka i wiedza były dostępne dla wszystkich – nawet w absurdalnie trudnych warunkach pracy. Dziękuję. Dziękuję. Dziękuję

– czytamy na Twitterze Greena

Sztuczna inteligencja wskazuje książki do usuwania z bibliotek

Szokujące doniesienia ze stanu Iowa opisuje natomiast rollingstone.com. Redaktorka Althea Legaspi, powołująca się na „The Gazette” wskazuje, że w szkolnym okręgu w stanie Iowa powstała specjalna lista książek, do których dostęp ma zostać ograniczony ze względu na prezentowane w nich „akty seksualne”. To skutek podpisanej przez republikańskiego gubernatora ustawy, zgodnie z którą zakazuje się „nauczania dotyczącego tożsamości płciowej i orientacji seksualnej w okręgach szkolnych, szkołach społecznych i szkołach strefy innowacji od przedszkola do klasy szóstej”. Wedle zapisów ustawy, książki w szkolnych bibliotekach mają być wolne od „opisów lub wizualnych przedstawień aktu seksualnego”.

Czytaj także: Bibliotekarki spaliły książki. Tytuły były "niezgodne ideologicznie"

Do nowych przepisów zastosowały się szkoły w Mason City, gdzie od miesiąca trwa przegląd tytułów znajdujących się w szkolnych bibliotekach. To, co może zaskakiwać najbardziej, to sposób doboru książek, które trafiły na swoistą „czarną listę”. Jak podaje rollingstone.com, książki miały zostać „odfiltrowane pod kątem wyzwań związanych z treściami erotycznymi. Każdy z tych tekstów został sprawdzony za pomocą oprogramowania AI w celu ustalenia, czy zawiera opis aktu seksualnego”.

Na liście wymieniono łącznie 19 punlikacji, które zostaną całkowicie wycofane z bibliotek szkolnych. Wśród nich znalazły się m.in. książki z popularnej serii fantasy Dwór cierni i róż autorstwa Sarah J. Mass, książka Dziewiętnaście minut autorstwa popularnej powieściopisarki Jodi Picoult, głośna Opowieść podręcznej Margaret Atwood, uhonorowana Pulitzerem Umiłowana Toni Morrison, powieść dla młodzieży Trzynaście powodów Jaya Ashera czy arcydzieło literatury amerykańskiej XX wieku, autobiografia Mayi Angelou Wiem dlaczego w klatce śpiewa ptak.