Dom bez okien. Poruszająca i niezapomniana opowieść o życiu współczesnych Afganek
Nadia Hashimi

W krwawych następstwach morderstwa młoda żona Zeba zostaje znaleziona na dziedzińcu swojego wiejskiego domu z toporem w dłoni i okaleczonymi zwłokami męża w pobliżu. Troje z czwórki jej małych dzieci i sąsiadów znajduje ją we krwi. To katastroficzne wydarzenie staje się podstawą, na której opiera się cała powieść, pracując zarówno wstecz w czasie, aby ujawnić historię Zebi, jak i naprzód, aby odkryć, jak Yusuf, jej prawnik, próbuje walczyć o nią w kraju niechętnym do słuchania kobiety.

Aby zrozumieć bohaterów tej pracy, wystarczy zrozumieć te słowa: „Czasami, jeśli trochę nie stracisz zmysłów, nie ma sposobu na przetrwanie”. Aby sprowadzić tę powieść do samej istoty, dom bez okien , trzeci projekt fikcyjny afgańsko-amerykańskiej Nadii Hashimi, opowiada o różnych formach szaleństwa (w ogóle ludzkości, a zwłaszcza jednostek).

Podczas gdy powieść ożywia mnóstwo postaci z imponującymi umiejętnościami, dwie kotwice to Zeba i Yusuf. Jako dziecko mieszkał w Afganistanie, Yusuf zostaje prawnikiem w Ameryce. Jednak pragnienie zmiany, osiągnięcia czegoś realnego na świecie, ciągnie go z powrotem do miejsca urodzenia.

Po powrocie do Afganistanu jego pierwszym przypadkiem jest Zeba. Pracuje pilnie, mimo przeszkód na swojej drodze, aby odkryć, dlaczego z pozoru przeciętna kobieta, troskliwa matka, która jest lubiana przez sąsiadów, nagle przyłożyła mężowi siekierkę do głowy.

Zakładaja, że jest ona niewinna zbrodni, za którą został skazany. Gdy Yusuf powoli zaczyna poznawać prawdę, jego zmagania stają się synekdochą dla zmagań afgańskich kobiet na co dzień, ich głosy ucichły przeciwko niesprawiedliwości, jaką system prawny, kraj i mężczyźni narzucają na nie każdego dnia.

Czas spędzony w więzieniu naraża bohaterkę na kontakt z innymi kobietami, z których wiele jest uwięzionych za akty samoobrony: bicie mężów, którzy je bili, zadźgali i sprzedali do prostytucji, nie wspominając o wielu inne ohydne czyny, na które narażone są kobiety.

W tym sensie powieść tak naprawdę nie koncentruje się na tym, czy Zeba popełniła morderstwo, ponieważ jej wina lub niewinność nie mają znaczenia. Jest kobietą, ludzie wierzą, że to zrobiła, i tylko to się liczy. Zeba i jej przypadek stają się metaforą każdego przypadku, każdej kobiecie grozi kara za czyn, którego nie popełniła, lub za czyn popełniony w ostateczności. Powody są gubione, zapomniane lub po prostu nie mają znaczenia w kraju, w którym świadectwo kobiety jest o połowę mniejsze niż zeznania mężczyzny - o czym ironicznie wspomniał jeden z sędziów.

Może to wyjaśniać, dlaczego powieść na samym początku dostarcza ledwo zawoalowanych wskazówek, które pozwalają inteligentnym czytelnikom szybko domyślić się prawdy o tym fatalnym dniu. W rzeczywistości, kiedy prawda zostaje ujawniona, nie jest to niespodzianką, nie wywołuje u czytelnika żadnego szoku.

Walki, które doprowadziły do ​​morderstwa i pojawiające się po nim przeszkody, są o wiele bardziej istotne dla historii niż zbrodnia. Przeszkody, z jakimi zmagają się Yusuf i Zeba, próbując ocalić Zebę przed powieszeniem, obejmują patriarchat, honor i wymiar sprawiedliwości, który próbuje naprawić swoje wady, ale nie może sobie z tym poradzić w kraju pogrążonym w ucisku. 

Ta książka nie jest tajemnicą morderstwa; to polityczny komentarz do kultury i systemu prawnego w Afganistanie. W tym aspekcie powieść ta osiąga swój cel i nie powinna być pomijana jako zwykła fikcja.

Praca Hashimi zachęca czytelników do bycia jak Yusuf, do walki nawet wtedy, gdy wiemy, że zmiany, na które wpływamy, mogą być jedynie falami w stawie. W kółko powtarza się pieśń: „Dziś wieczorem wysłuchasz smutków mojej duszy… chociaż jutro zapomnisz wszystkiego, co zostało powiedziane”.

Być może jest to największe przedsięwzięcie tej powieści: kiedy skończysz tę książkę, nie zapomnij o tym, co przeczytałeś. Zrób coś.     

Informacje dodatkowe o Dom bez okien. Poruszająca i niezapomniana opowieść o życiu współczesnych Afganek:

Wydawnictwo: Illuminatio
Data wydania: 2017-05-12
Kategoria: Literatura piękna
ISBN: 9788365506917
Liczba stron: 496
Tytuł oryginału: A house without windows
Dodał/a opinię: kakusia