Kilkadziesi±t nowo¶ci wydawniczych, które do ksiêgarñ trafi³y w I kwartale 2025 roku rywalizowa³o o uznanie jurorów i internautów w konkursie i plebiscycie „Najlepsza ksi±¿ka na wiosnê 2025", organizowanym ju¿ po raz 17. przez redakcjê serwisu Granice.pl. W g³osowaniu oddano kilkadziesi±t tysiêcy g³osów. Które premiery ostatnich miesiêcy warto przeczytaæ?
Najlepsze ksi±¿ki na wiosnê 2025
Najwa¿niejsz± spo¶ród nagród – nagrodê g³ówn± jury – otrzyma³a ksi±¿ka Grzegorza Kozery Ostatnie zadanie (Wydawnictwo Prozami).
Spo³eczno¶æ Bodzynia, ma³ego miasteczka w Górach ¦wiêtokrzyskich, od pokoleñ traktowa³a przyjezdnych z dystansem. Dotyczy³o to równie¿ ¯ydów, którzy przed wojn± stanowili znaczn± czê¶æ lokalnej spo³eczno¶ci. W czasie okupacji wszyscy zostali wywiezieni i zamordowani, ale niechêæ wobec nich nadal tkwi w mieszkañcach – szczególnie tych, którzy przejêli ich maj±tki. Pewnego dnia do miasteczka przyje¿d¿a pewien mê¿czyzna. Nikt go nie zna – ani ksi±dz, ani milicja, ani lokalni kupcy. Jest dobrze ubrany – nosi wojskowe spodnie i skórzan± kurtkê, co sugeruje, ¿e mo¿e pochodziæ z zagranicy. Jego ¶niada cera przyci±ga uwagê, ale nie wygl±da na ¯yda. Próbuje znale¼æ nocleg, ale mieszkañcy odmawiaj±, traktuj±c go z podejrzliwo¶ci±. Dopiero ch³opak o imieniu Antek prowadzi go do Kulowego Kazka – samotnego starca, który straci³ ca³± rodzinê i nie cieszy siê dobr± opini± w miasteczku… Kim jest ów tajemniczy przybysz – Adam Wilk? To kto¶, kto ma misjê, kto wci±¿ ¿yje wojn± i wie, ¿e honor nakazuje doprowadzanie pewnych rzeczy do koñca.
Grzegorz Kozera pokazuje bolesny obraz powojennych ran. I miasteczka, w którym trudno o empatiê, zrozumienie, a w którym ¿yj± ludzie ¿±dni krwi. Szczególnie mocno widaæ to w przypadku Rozalii – pracownicy karczmy, której historia mocno przyt³acza. Niesprawiedliwo¶æ? Ma³o powiedziane. Bestialstwo wojny? Ludzi? To na pewno. Ona i Adam z³±cz± swoje historie, stawiaj±c czo³a przesz³o¶ci i niebezpieczeñstwom. Czy jednak uda im siê wybraæ wspólne ¿ycie? Czy po wojnie mo¿na zbudowaæ spokój, szczê¶cie, rodzinê? Te wa¿ne pytania mocno wybrzmiewaj± w ksi±¿ce Grzegorza Kozery.
Kto definiuje standardy urody? Czy jest tylko jeden kanon piêkna? Dlaczego wiecznie d±¿ymy do tego, by zaprezentowaæ siê jako idealni pod wzglêdem wygl±du ludzie? Czy liczy siê to, jak wygl±damy, czy to, jacy jeste¶my? Na te – i na wiele podobnych pytañ – odpowiada Beata Ostrowicka w kierowanej do nastoletnich odbiorców ksi±¿ce Nie bêdziesz szczê¶liwa (Wydawnictwo Literatura). Powie¶æ ta zdoby³a nagrodê g³ówn± internautów i najwiêcej g³osów czytelników w ca³ym plebiscycie.
£ucja to nastolatka, która mieszka w niewielkiej wsi Pó³rzeczki, po³o¿onej w województwie ma³opolskim. Miejsce jest urocze: pe³ne lasów i wzgórz z których rozci±ga siê widok na Tatry. W Pó³rzeczkach mieszka znachorka, Baba Aka, która trudni siê zielarstwem, zio³olecznictwem, pomaga przy porodach i trochê przepowiada przysz³o¶æ. Baba Aka powiedzia³a £ucji, ¿e nie bêdzie szczê¶liwa, co wi±za³o siê z wielkim czerwonym znamieniem na policzku, z jakim dziewczynka przysz³a na ¶wiat. Pó¼niej okaza³o siê, ¿e to malformacja i jedynym sposobem, by okie³znaæ tê wadê wrodzon±, s± bolesne na¶wietlania laserami, które jak dot±d nie da³y wielkiej poprawy.
Beata Ostrowicka tworzy przede wszystkim opowie¶æ o relacjach miêdzy dorastaj±c± m³odzie¿±. O tym, jak co¶ mo¿e siê zacz±æ zupe³nie niespodziewanie. I jak co¶, co wydawa³o siê pewnikiem – takim na mur, beton – potrafi w jednej chwili lec w gruzach. Autorka opowiada o pierwszych zakochaniach, ale te¿ o zerwanych przyja¼niach. O zaufaniu i o tym, jak ³atwo je naderwaæ, nadwyrê¿yæ. Wreszcie: mówi te¿ o tym, jak wygl±daj± rodziny: te kochaj±ce siê i wspieraj±ce, z krewnymi, którzy pob³±dzili, albo którym siê nie powiod³o. I te rozerwane konfliktem, z³o¶ci±, na³ogami lub zbyt wygórowanymi oczekiwaniami.
Nie bêdziesz szczê¶liwa to powie¶æ poruszaj±ca. Piêtnuj±ca sztuczno¶æ, piêkno, które bywa tylko iluzj±, a w internecie – wrêcz oszustwem i efektem dzia³ania programów graficznych lub filtrów. Autorka niczego nie upraszcza. Nie chowa siê za cudownie brzmi±cymi s³owami, ¿e liczy siê piêkno wewnêtrzne. Pokazuje wszystkie odcienie nastoletniego ¿ycia, nie wybieraj±c tylko ³atwych do sportretowania skrajno¶ci. Nie bêdziesz szczê¶liwa to historia sk³aniaj±ca do my¶lenia i trafiaj±ca wprost do serca. Serca, którym powinni¶my siê zawsze kierowaæ.
Najlepsze ksi±¿ki na wiosnê 2025 – proza polska
Nagrodzona przez jurorów w kategorii prozy polskiej powie¶æ Pamiêtam tylko ogieñ Anny Musia³owicz (Pulp Books) to intymne rozwa¿anie, wspomnienie drugiego cz³owieka. To historia o przemijaniu, przeznaczeniu, rodzinnych wiêziach, to¿samo¶ci. To lektura wyj±tkowa.
Pewnego dnia ciotka Konstancja odkrywa, ¿e zniknê³a. Nie w sensie dos³ownym – wci±¿ oddycha, wci±¿ funkcjonuje – ale ¶lady jej istnienia rozp³ywaj± siê w nico¶ci. Na rodzinnych fotografiach, które przez lata budowa³y historiê jej bliskich, nie ma po niej ani ¶ladu. Tak jakby nigdy nie by³a czê¶ci± tej rodziny. Podobnego odkrycia dokonuje narratorka powie¶ci, siostrzenica Konstancji. Co kryje siê za tym nag³ym i niezwykle dziwnym wymazaniem? Czy to pomy³ka, kaprys rzeczywisto¶ci, a mo¿e konsekwencja dawno pogrzebanej tajemnicy? G³ówna bohaterka chce rozwi±zaæ tê zagadkê. Pogr±¿a siê w ¶wiecie wspomnieñ i znaczeñ.
Anna Musia³owicz prowadzi narracjê w sposób niemal hipnotyzuj±cy. Ka¿de zdanie zdaje siê przesi±kniête emocjami, ka¿da scena skrywa pod powierzchni± kolejn± warstwê znaczeñ. Pocz±tkowo opowie¶æ snuje siê niespiesznie, niemal leniwie, ale z ka¿d± stron± wci±ga coraz g³êbiej, a¿ w finale odkrywa swoj± prawdziw± istotê. To ksi±¿ka, któr± siê czuje – pulsuj±c± pod skór±, pe³n± niedopowiedzeñ, tajemnic i bólu, który wci±¿ tli siê pod powierzchni±. ¦wietna, nieoczywista proza.
Niektóre tajemnice maj± to do siebie, ¿e – choæ g³êboko ukryte – nigdy nie pozwalaj± o sobie zapomnieæ. Wracaj± niespodziewanie, czêsto w najmniej odpowiednich momentach, zmuszaj±c do zmierzenia siê z bolesnymi wspomnieniami. Tak w³a¶nie dzieje siê w nagrodzonej przez internautów powie¶ci Tajemnica pozytywki Katarzyny Grochowskiej (Wydawnictwo Szara Godzina). To opowie¶æ o przesz³o¶ci, której nie da siê zamkn±æ na klucz, oraz o ludziach, którzy nie¶wiadomie staj± siê wiê¼niami w³asnych lêków i niedopowiedzeñ.
Katarzyna Grochowska doskonale pokazuje, jak ³atwo mo¿na kogo¶ skrzywdziæ, rzucaj±c pochopne oskar¿enia, i jak trudno pó¼niej odzyskaæ dobre imiê. G³ówna bohaterka, Bianka, bole¶nie przekonuje siê o tym, ¿e niektórych rzeczy nie da siê cofn±æ…
Tajemnica pozytywki to historia o tym, jak odrzucenie i szykanowanie mog± wp³yn±æ na psychikê cz³owieka. Bianka nie jest jedyn± osob±, która do¶wiadczy³a bólu wynikaj±cego z niesprawiedliwych os±dów. W tle pojawia siê tak¿e motyw szkolnych prze¶ladowañ, które niejednokrotnie doprowadzaj± do dramatycznych konsekwencji. Autorka przypomina, ¿e s³owa maj± ogromn± moc – mog± podnosiæ na duchu, ale mog± te¿ niszczyæ. Z kolei historia Bianki jest przyk³adem na to, ¿e ka¿dy ma prawo do szczê¶cia, niezale¿nie od tego, jakie przeszkody postawi przed nim ¿ycie.
Jednak mimo mroku, który unosi siê nad t± histori±, autorka nie pozostawia czytelnika w poczuciu beznadziei. Wrêcz przeciwnie – pokazuje, ¿e zawsze jest miejsce na nowe pocz±tki. Przebaczenie, choæ trudne, jest mo¿liwe, a mi³o¶æ potrafi przezwyciê¿yæ nawet najwiêkszy ból.
Najlepsze ksi±¿ki na wiosnê 2025 – krymina³y i thrillery
Seria kryminalna z komisarz Olg± Balick± podbi³a serca polskich czytelników – szturmem! Katarzyna Wolwowicz w nagrodzonej przez jurorów powie¶ci Piek³o po raz siódmy pokazuje, ¿e ta policjantka potrafi siê znale¼æ w centrum mrocznych wydarzeñ. A tym razem robi siê gor±co jak w piekle!
Katarzyna Wolwowicz nie zwalnia tempa i w tym tomie serwuje czytelnikom naprawdê ciekaw± i zawi³± zagadkê. Zanim zaczniemy domy¶laæ siê, o co w tym wszystkim chodzi, czeka nas mnóstwo zwrotów akcji. Powie¶æ zaczyna siê mocnym akcentem, bo razem z Olg± i Kornelem prze¿ywamy osobist± sprawê – chodzi o zaginiêcie ich córki. A punktem wyj¶cia w powie¶ci Piek³o jest miêdzy innymi mi³o¶æ rodzicielska. Ile rodzic jest w stanie po¶wiêciæ, by ochroniæ dziecko? Czy jest w stanie przekroczyæ spo³eczne granice? I czy mo¿na to zrozumieæ, wybaczyæ?
Proza Katarzyny Wolwowicz ma w sobie jak±¶ uzale¿niaj±c± si³ê. ¦wietnie zbudowana intryga i bohaterowie, do których ³atwo siê przywi±zaæ, to klucz do serca czytelnika. Konflikt dobra ze z³em, ale te¿ balansowanie na granicy tych dwój skrajno¶ci wychodzi Wolwowicz ¶wietnie.
Dla osób, które szukaj± mocnych, anga¿uj±cych, naszpikowanych ciekaw± akcj± serii kryminalnych, powie¶ci Katarzyny Wolwowicz to strza³ w dziesi±tkê. Ich zalet± jest te¿ to, ¿e ka¿dy tom mo¿na czytaæ osobno. Warto wiêc siêgn±c po Piek³o, a pó¼niej nadrobiæ zaleg³o¶ci.
Nagrodzona przez internautów powie¶æ A³beny Grabowskiej Nó¿ w sercu. Sprawa chirurga (Zwierciad³o) to fascynuj±cy krymina³, w którym autorka znakomicie oddaje atmosferê ¶ledztwa prowadzonego przez dwójkê policjantów. Zajmuj± siê oni spraw± zabójstwa dilera narkotyków, a sprawa nie jest prosta. G³ównym podejrzanym okazuje siê chirurg, znany w swoim ¶rodowisku, a ofiar± jest ch³opak jego córki. ¦ledztwo nieustannie napotyka trudno¶ci, a tropy prowadz± w coraz bardziej nieoczywiste miejsca. Z ka¿dym krokiem pojawiaj± siê nowe pytania, a odpowiedzi naprawdê trudno znale¼æ. Dochodzenie staje siê coraz bardziej skomplikowane, a ¶ledczy musz± stawiæ czo³a nie tylko zawodowym trudno¶ciom, ale tak¿e w³asnym emocjom. Gdy w koñcu zbli¿aj± siê do rozwi±zania, ca³a uk³adanka zaczyna siê ³±czyæ. Ale czy naprawdê wszystkie tajemnice zosta³y ju¿ wyja¶nione?
Nó¿ w sercu. Sprawa chirurga to opowie¶æ, która zachwyca spokojnym tempem akcji i umiejêtnym unikaniem przesadnie drastycznych scen. To intryguj±ce po³±czenie krymina³u z elementami powie¶ci obyczajowej, wzbogacone wyrazistymi i charyzmatycznymi bohaterami. Powie¶æ czyta siê z wielk± uwag± i ogromn± przyjemno¶ci±, od pocz±tku do koñca – podkre¶la w swojej opinii czytelniczka Halina Wiêcek.
Najlepsze ksi±¿ki na wiosnê 2025 – powie¶ci pe³ne emocji
Nagrodzona przez jurorów w kategorii powie¶ci obyczajowych ksi±¿ka Piêæ odcieni mi³o¶ci Karoliny Wilczyñskiej (Czwarta Strona) to historia o kobietach i o tym, co mog± czuæ we wspó³czesnym ¶wiecie. O baga¿u na plecach, który ci±¿y, choæ nie zawsze zwraca siê nañ uwagê.
Karolina Wilczyñska pisze o sprawach, które s± nam tak bliskie. Oczekiwania innych. Udawane ¿ycie. Piêtrz±ce siê problemy. Niezaspokojone potrzeby. Konieczno¶æ wiecznego t³umaczenia siê innym. Duszenie w sobie emocji i uczuæ. Czy z tego wszystkiego jest wyj¶cie? Wiele przemy¶leñ i refleksji prowokuje ta ksi±¿ka. Z pewno¶ci± ka¿dy prze¿yje tê lekturê inaczej, a na pewno odnajdzie w bohaterkach czê¶æ siebie.
Powie¶æ Piêæ odcieni mi³o¶ci powsta³a po to, by ka¿da z czytelniczek mog³a przypomnieæ sobie, ¿e mi³o¶æ jest wa¿na, choæ potrafi wszystko skomplikowaæ. Warto o ni± walczyæ i dbaæ na co dzieñ. Karolina Wilczyñska oddaje czytelnikom piêkn± historiê i masê emocji. To ¶wietna propozycja na wiosnê, bo daje du¿o nadziei.
Anna Siedlecka w nagrodzonej przez czytelników powie¶ci Kochana córeczko (Wydawnictwo Lucky) podejmuje tematykê trudnych relacji rodzinnych, samotno¶ci i poszukiwania w³asnego miejsca w ¶wiecie. To historia kobiecej si³y, determinacji oraz przypadkowych (a mo¿e wcale nie?) spotkañ, które zmieniaj± ¿ycie. I stawia wa¿ne pytanie: czy raz dokonane wybory ju¿ zawsze bêd± nas obci±¿aæ?
Anna Siedlecka opowiada o tym, ¿e ¿ycie potrafi byæ skomplikowane i niesprawiedliwe. Autorka wnikliwie portretuje skutki dorastania w toksycznym ¶rodowisku oraz ukazuje mechanizmy wspó³uzale¿nienia, które czêsto pozostaj± niezauwa¿one. Konsekwencje s± powa¿ne – strach, w±tpliwo¶ci i walka z w³asnymi demonami. Jednocze¶nie autorka pokazuje, ¿e nawet w najtrudniejszych momentach cz³owiek mo¿e znale¼æ oparcie tam, gdzie siê tego najmniej spodziewa. Pytanie: czy ta pomoc na pewno zostanie przyjêta?
Napiêcie ro¶nie stopniowo. W finale ³za mo¿e siê zakrêciæ w oku – ¿al ludzi, którzy wiele stracili, którzy pope³nili b³êdy. I jednocze¶nie nie ga¶nie nadzieja, ¿e Lena, mimo trudnego startu, u³o¿y swoje ¿ycie. W koñcu wszystko w jej rêkach!
Powie¶æ Kochana córeczko zwraca uwagê na to, jak istotne w ¿yciu s± relacje miêdzyludzkie – nie tylko te rodzinne, ale i te, które tworz± siê przypadkiem i maj± uzdrawiaj±c± moc. To historia o odwadze, nadziei i sile, jak± daje wsparcie ze strony drugiego cz³owieka. Warto pamiêtaæ, ¿e choæ przesz³o¶æ bywa ciê¿arem, zawsze mo¿na znale¼æ drogê do nowego pocz±tku. Akcja wci±ga i anga¿uje. I daje do my¶lenia.
Jolanta Kosowska wraca z nagrodzon± przez jurorów w kategorii romansów s³oneczn± powie¶ci± Wyspa luzu (Zaczytani), której akcja toczy siê w Grecji. Warto zabraæ siê z bohaterami w tê wyj±tkow± podró¿!
Wyspa luzu to ciekawa powie¶æ, w której przesz³o¶æ zderza siê z tera¼niejszo¶ci±, ¿al z wybaczeniem, nadzieja z czym¶ nieoczekiwanym. Przez piêæ lat zmieniamy siê bardzo i nie zmieniamy siê wcale. Wszystko zale¿y od tego, jak spojrzymy na swoje ¿ycie i podjête decyzje. Kiedy Micha³ u¶wiadamia sobie, jak bardzo skrzywdzi³ Nataliê, musi przeanalizowaæ wiele spraw. I nauczyæ siê z tym ¿yæ. Wizyta w Grecji, ponowne spotkanie z ukochan± – to dla niego nowy start. Bardzo trudny, bo Kos rzuca mu wiele wyzwañ, obna¿a jego przyzwyczajenia i zasady.
Poza grub± warstw± emocji i przemy¶leñ, autorka karmi nas piêknem Grecji. Kos to dosyæ piaszczysta wyspa, sk±pana w s³oñcu. ¯ycie nie jest tu wolne od trosk, ale ma swój rytm. Komu uda siê wpasowaæ, mo¿e poczuæ szczê¶cie. Wyspa luzu to ksi±¿ka dla wszystkich stêsknionych za s³oñcem, za emocjami, za dobr± fabu³± – w powie¶ci Jolanty Kosowskiej ich z pewno¶ci± nie zabraknie!
Nagrodzona przez czytelników Dziewczyna bez serca Jagody Wochlik (Wydawnictwo Lucky) to zaskakuj±ca powie¶æ o bohaterce, której nie powinni¶my lubiæ, ale… dzieje siê wrêcz odwrotnie. Matylda jest w spektrum autyzmu. Czy to oznacza, ¿e bêdzie samotna?
Matylda ma niezwyk³y dar – potrafi bezb³êdnie rozpoznaæ, kiedy kto¶ mówi prawdê, a kiedy nagina rzeczywisto¶æ. Ta umiejêtno¶æ utrudnia jej budowanie relacji, bo przecie¿ ka¿dy czasem k³amie. Ka¿dy – z wyj±tkiem jej samej. Nagle kobieta staje przed wyzwaniem, jakiego jeszcze nie mia³a – ma odkryæ, kim naprawdê jest cz³owiek, dla którego k³amstwo to sposób na ¿ycie. Charyzmatyczny, zabawny i pe³en uroku, potrafi oczarowaæ ka¿dego, ale Matylda nie daje siê zwie¶æ. Wie, ¿e za t± fasad± kryje siê kto¶ zupe³nie inny. Co z tego wyniknie? Akcja tej ksi±¿ki naprawdê wci±ga i nie pozostawia obojêtnym!
Jagoda Wochlik napisa³a ksi±¿kê uniwersaln±, która trafia w serce, ale te¿ koi. Sporo w niej miejsca na proste emocje, tak potrzebne. Nie brakuje poczucia humoru i wzruszeñ. Relacja Matyldy z seniorami, którzy nazywaj± j± Serduszkiem ma w sobie tyle dobroci, ¿e dla mnie powie¶æ autorki sta³a siê tak zwanym comfort bookiem.
Dziewczyna bez serca nie jest obyczajówk±, jakich wiele. Ta ksi±¿ka ma pazur, charakter, ale te¿ misjê. ¦wietnie napisana, z wartk± akcj±, ¿yciowymi dialogami – warto po ni± siêgn±æ!
Najlepsza ksi±¿ka na wiosnê 2025 – powie¶ci z histori± w tle
XIX-wieczny Pary¿ to miasto mi³o¶ci. A Charlotte, g³ówna bohaterka nagrodzonej przez jurorów powie¶ci B³awatek (Axis Mundi) musi zadbaæ, by ta mi³o¶æ pojawia³a siê czêsto i koñczy³a siê ¶lubem. Magdalena Buraczewska-¦wi±tek proponuje czytelnikom niezwyk³± przygodê - przekonamy siê, jak w tamtych czasach mog³o dzia³aæ biuro matrymonialne.
Pomys³ na fabu³ê jest wy¶mienity. Pary¿, gra w mi³o¶æ, kojarzenie par, igranie z konwenansami. To wci±ga! A sama postaæ g³ównej bohaterki, Charlotte, jest doskonale napisana. Ona, podobnie jak i inne postaci, imponuje si³±, charakterem i walk± o siebie, ale te¿ mierzy siê z w±tpliwo¶ciami. A gdy na horyzoncie pojawia siê prawdziwe uczucie, bohaterka podejmuje wyzwanie! Jednak nie jest ona jedyn± postaci±, która przyci±ga uwagê. Serce czytelnika zdobywa równie¿ jej babcia Thérèse, która – choæ jest przedstawicielk± starszego pokolenia – nie prawi wy¶wiechtanych mora³ów, ale daje mocne oparcie. Dziêki niej Charlotte czuje siê pewniej. Ich relacja jest buduj±ca.
Emocje, bohaterowie, akcja – to wystarczy, by zbudowaæ ¶wietn± historiê. Jednak autorka dodaje do tego jeszcze Pary¿ i niezwykle barwn± belle epoque. Co za czasy, co za miejsce! Rozkwit, przepych, moda… Cudownie przenie¶æ siê tam choæ na chwilê i kroczyæ brukowanymi uliczkami Pary¿a.
Magdalena Buraczewska-¦wi±tek potrafi wychwytywaæ niuanse, pokazywaæ emocje, rodz±ce siê uczucia. Pisze barwnie, a narracja trzecioosobowa pozwala spogl±daæ na wszystko szeroko, do¶wiadczaæ.
Nagrodzony przez internautów Dotyk marcepanowych marzeñ Katarzyny Majewskiej-Ziemby (Wydawnictwo Replika) to powie¶æ wype³niona gorzk± walk± o marzenia i s³odycz± wyrobów cukierniczych. Ciekawy kontekst historyczny i wyrazi¶ci bohaterowie sprawiaj±, ¿e ta ksi±¿ka naprawdê zas³uguje na uwagê.
Lwów u progu wojny, ¶wiat têtni±cy ¿yciem, w którym przysz³o¶æ wci±¿ wydaje siê obietnic±, a nie zagro¿eniem. W³a¶nie w takiej scenerii autorka osadza historiê Rebeki – m³odej ¯ydówki, która nie godzi siê na rolê, jak± wyznaczy³a jej rodzina. Zamiast czekaæ na ma³¿eñstwo i macierzyñstwo, marzy o w³asnej cukierni, a marzenia te nie s± tylko ulotn± fantazj±, ale celem, do którego d±¿y z determinacj±.
Dotyk marcepanowych marzeñ to powie¶æ o buncie, ale nie takim, który wybucha nagle i burzy wszystko wokó³. Rebeka walczy cicho, ale konsekwentnie – zapisuje siê na kurs cukierniczy, podejmuje pracê jako pomoc domowa, próbuje wyrwaæ siê ze schematów, które tak g³êboko zakorzeni³a w niej tradycja. Nie jest postaci± naiwn± – rozumie, ¿e ka¿da decyzja ma konsekwencje, a cena wolno¶ci mo¿e byæ wysoka. Mimo to nie rezygnuje.
Dotyk marcepanowych marzeñ to powie¶æ o sile marzeñ, o walce z ograniczeniami narzuconymi przez rodzinê, spo³eczeñstwo i czas, w którym przysz³o ¿yæ bohaterce. O kobietach, które próbowa³y siêgaæ po wiêcej, choæ ich d±¿enia czêsto spotyka³y siê z oporem. W koñcu – to te¿ historia o miejscu, które wydaje siê bezpieczne, ale które ju¿ wkrótce zmieni siê nie do poznania.
Autorka pozwala historii mówiæ samej za siebie, a to sprawia, ¿e losy Rebeki ¶ledzi siê z tym wiêkszym zaanga¿owaniem. To opowie¶æ subtelna, ale nios±ca ze sob± ciê¿ar wyborów, które nigdy nie s± ³atwe.
Najlepsza ksi±¿ka na wiosnê 2025 – literatura faktu
Motywacj± dziecka jest mi³o¶æ. Autor nagrodzonej przez jurorów publikacji Dzieci, które choruj± za rodziców, wyja¶nia, ¿e m³odzi ludzie, przejmuj±c widma rodzinne (zjawisko rezonowania psychiki danego cz³owieka z traumami i nieszczê¶ciami przodków), chc± uzdrowiæ swoich rodziców dlatego, ¿e ich bardzo kochaj±.
Trzy czê¶ci publikacji pokazuj±, ¿e rodzice ¶wiadomie lub nie¶wiadomie powtarzaj± wobec dziecka schematy z w³asnego dzieciñstwa. A dzieci – bior±c ciê¿ar rodziców na siebie – wykorzystuj± swój czas (i beztroskê) na ich ratowanie. Przytaczaj±c konkretne przypadki z prowadzonych przez siebie terapii, Bruno Clavier przekonuje, ¿e dziecko odtwarza traumê rodzica w tym samym wieku, w jakim by³ rodzic w momencie traumy. Wyja¶nia, w jaki sposób widma rodzinne manifestuj± siê u dzieci (zaburzenia psychiczne, dolegliwo¶ci i choroby fizyczne, akty przemocy, samobójstwa, zabójstwa), zajmuje siê sprawami doros³ych, skomplikowanymi dla nich samych (molestowanie seksualne, poronienie, fobie), a tak¿e – siêgaj±c w g³±b emocji (dziecko ch³onie je jak g±bka wodê) – zajmuje siê konsekwencjami przemocy do¶wiadczanej w dzieciñstwie oraz cierpieniem dzieci autystycznych. Fachowo¶æ wynikaj±ca z wieloletniej pracy psychoanalitycznej autora daj± mu pewno¶æ, ¿e w ka¿dym przypadku konieczne jest emocjonalne uwolnienie (w³a¶nie ono jest celem terapii dzieci i rodziców równocze¶nie).
Publikacja Wydawnictwa Virgo jest wspó³czesnemu cz³owiekowi jak najbardziej potrzebna: siêgaj±cy po ni± – zw³aszcza rodzice – gdy dziêki lekturze zrozumiej±, ¿e wzbudzone przez traumê emocje rodzica s± przelewane na dziecko, nie tylko poszukaj± przyczyn lêku, agresji i innych niechcianych zachowañ u swych dzieci, ale równie¿ bêd± chcieli zrobiæ wszystko, by je w jak najwiêkszym stopniu chroniæ. Tak wiêc po ksi±¿kê Dzieci, które choruj± za rodziców siêgn±æ warto.
Odznaczony orderem Virtuti Militari polski major brytyjskiej armii Andrzej Kowerski (pseudonim Andrew Kennedy) to bez w±tpienia jedna z najbardziej inspiruj±cych postaci wspó³pracuj±cych z Polskim Podziemiem w czasie II wojny ¶wiatowej. Patriota ten, pe³en zapa³u oraz chêci do dzia³ania, w pe³ni zas³u¿y³ – o czym przekonuje nagrodzona przez czytelników publikacja Moniki Koszewskiej Szpieg bez cienia – na to, by szczegó³y z jego ¿ycia i konspiracyjnej dzia³alno¶ci poznawa³y kolejne pokolenia.
Tre¶æ publikacji Wydawnictwa 1PUNKT w ca³o¶ci opiera siê na faktach (nadana lekturze forma powie¶ci wcale temu nie przeczy), otoczonych emocjami towarzysz±cymi ukazywanym wydarzeniom. Bohaterskie czyny Kowerskiego przeplata autorka wydarzeniami z ¿ycia prywatnego jego i towarzysz±cej mu Krystyny Skarbek (legendarna agentka SOE, ulubiona agentka Churchilla, jedna z najwybitniejszych kobiet-szpiegów II wojny ¶wiatowej). Opowie¶æ rozpoczyna wiersz Krzysztofa Kamila Baczyñskiego Poleg³ym oraz motto Dla tych, którzy ¿yj± w cieniu, aby¶my my mogli ¿yæ w ¶wietle, a w dialogi i obrazowe opisy (równie¿ stosowanych przez Niemców tortur) wpleciono daty, nazwiska, nazwy, liczby, sygnatury, dane logistyczne, stopnie wojskowe, szczegó³owe opisy tajnych akcji, zarz±dzenia mobilizacyjne, uzasadnienia decyzji, komunikaty, noty rz±dowe, rozkazy, szyfrogramy, odezwy, zarz±dzenia, raporty, a tak¿e audycje radiowe, listy (np. do marsza³ka Edwarda ¦mig³ego-Rydza) oraz fragmenty utworów literackich. Przewijaj± siê w tre¶ci nazwiska przywódców znanych czytelnikowi z czasów edukacji szkolnej, ale te¿ fakty do tej pory przemilczane. Pomoc± s³u¿± przypisy bibliograficzne, pochodz±ce ze zbiorów Archiwum Pañstwowego w Zamo¶ciu materia³y uzupe³niaj±ce (Dokumenty oraz fotografie zwi±zane ¿yciem i S£U¯B¡ Andrzeja Kowerskiego) oraz informacje o dzia³aniach rozwi±zanej w styczniu 1946 roku SOE.
Tre¶æ ksi±¿ki Andrzej Kowerski. Szpieg bez cienia, kre¶l±c obraz cz³owieka zaliczanego przez historyków do grona najodwa¿niejszych przedstawicieli europejskiego ruchu oporu czasów II wojny ¶wiatowej, wyja¶nia, dlaczego nigdy nie powinien zostaæ zapomniany.
Najlepsza ksi±¿ka na wiosnê 2025 – fantastyka
A gdyby tak zatrudniæ siê w Piekle i pracowaæ nawet po ¶mierci? Warto siê przekonaæ jak to jest, bo nagrodzona przez jurorów w kategorii fantastyki powie¶æ Katarzyny Bereniki Miszczuk Ja, diablica (Wydawnictwo Miêta) pozwala spojrzeæ na taki problem z ciekawej perspektywy! Ta szalona komedia to jeden z najbardziej oryginalnych pomys³ów we wspó³czesnej polskiej prozie.
¦wie¿o zmar³a Wiktoria Biankowska przybywa na rozmowê kwalifikacyjn± do samego Piek³a. Pocz±tki s± trudne, ale potem trafia na zaskakuj±co przystojnego diab³a o imieniu Beleth. W jego obecno¶ci powiedzonka w stylu: piêkny jak sam diabe³ nabieraj± nowego, dos³ownego znaczenia. Dodajmy jeszcze jeden wa¿ny szczegó³: Wiktoria nie zesz³a z tego ¶wiata z przyczyn naturalnych. Czy uda jej siê dowiedzieæ, jak zginê³a? I co j± czeka w roli… rekruterki dusz?
Lektura powie¶ci to kapitalna zabawa. Ja, diablica to taka ksi±¿ka, która daje rado¶æ, pozwala siê cudownie rozerwaæ, zapomnieæ o problemach. Nie oznacza to jednak, ¿e to opowiastka prosta i pozbawiona g³êbi (a mo¿e: g³êbin). Katarzyna Berenika Miszczuk to przecie¿ autorka, która ma ¶wietny warsztat (chocia¿ tê powie¶æ pisa³a wiele lat temu, jeszcze jako studentka!). Dlatego Ja, diablica tyle¿ bawi, co zostawia miejsce na ma³± refleksjê. Po³±czenie romansu, sensacji, fantastyki i czarnej komedii sprawdza siê wspaniale. I czyni tê powie¶æ wyj±tkow±.
Nagrodzony przez internautów Lot Jastrzêbia Magdaleny Wolff (Oficynka) to trzeci tom cyklu Moc Korzeni. Ta ksi±¿ka pachnie zio³ami, dymem z chramu i s³owiañsk± magi±. Nie jest to jednak ba¶ñ do poduszki – to opowie¶æ o wojnie, to¿samo¶ci i kobiecej sile, która rodzi siê z bólu.
Warcis³awa, g³ówna bohaterka, nie jest ju¿ t± sam± dziewczyn±, któr± poznali¶my w Kuku³ce i Wronie. Przekszta³ci³a siê w przywódczyniê, gotow± stawiæ czo³a ¶wiatu, który odmawia jej prawa do istnienia. Jej misj± jest nie tylko odbudowanie chramu spalonego przez wrogów, ale te¿ ocalenie wszystkiego, co w niej najwa¿niejsze – pamiêci, to¿samo¶ci, dziedzictwa.
Ta czê¶æ cyklu jest zdecydowanie najbardziej polityczna i wojskowa – zawierane s± sojusze, wa¿± siê losy ludów i wiar. Konflikt miêdzy politeizmem a monoteizmem wybrzmiewa jak echo naszej w³asnej historii, a ¶wiat przedstawiony staje siê niepokoj±co znajomy. Nie brakuje te¿ w±tków religijnych, rytua³ów, obrzêdów, opowie¶ci o przodkach i duchach, które jeszcze nie opu¶ci³y tego ¶wiata.
Magdalena Wolff pisze odwa¿nie i z wielk± fantazj±. Pisze w taki sposób, ¿e ca³a powie¶æ ma swój rytm. Fina³ jest intensywny, zaskakuj±cy. Nie chodzi tu o to, kto wygra³, ale kto przetrwa³, kto ocali³ siebie. Bo w ¶wiecie, w którym trzeba p³on±æ, ¿eby co¶ siê odrodzi³o, najwa¿niejsze pytanie brzmi: czy bêdziesz mia³ si³ê powstaæ z popio³ów?
Najlepsze ksi±¿ki na wiosnê 2025 – propozycje dla m³odych czytelników
Wprawdzie w jêzyku polskim s³owo znikniêta nie istnieje, ale u¿ycie go w po³±czeniu z królewn± jest dopuszczalne. Pe³na tajemnic tre¶æ nagrodzonej przez jurorów w kategorii dla najm³odszych ksi±¿ki Czy Nika znika? uczy dostrzegania spraw wa¿nych. Uczy te¿ ich doceniania.
M±dra tre¶æ (wraz ze sprawnie wplecionymi w ni± wiadomo¶ciami przyrodniczymi) publikacji Wydawnictwa Bis przemówi nie tylko do dzieci, których otwarte umys³y i serca s± w stanie kochaæ, zrozumieæ oraz wspó³czuæ, ale równie¿ zmusi do zastanowienia czytelnika doros³ego. Jemu to w³a¶nie u¶wiadomi, jak wa¿na jest troska o relacje, które trzeba podlewaæ (jak w piêknym ogrodzie pani Wandy) s³owem, gestem, spojrzeniem czy dotykiem; jemu te¿ przypomni, ¿e najwa¿niejsze s± mi³o¶æ i przyja¼ñ, o które nieustannie trzeba siê troszczyæ. Pouczaj±cy tekst Anny Bichalskiej z jednej strony bije na alarm (ci±gle zapracowani rodzice, którzy dla swojego dziecka nie maj± czasu), z drugiej natomiast – swoim optymizmem zachêca tych¿e rodziców do wspólnej – wraz z dzieæmi – troski o przysz³o¶æ (rodzic ma przygotowaæ dziecko do doros³ego ¿ycia). Doskona³ym uzupe³nieniem tekstu s± piêkne, klimatyczne, kolorowe (niektóre ca³ostronicowe) ilustracje autorstwa Marty Rydz-Domañskiej, na których oko zatrzymuje siê na d³u¿szy czas.
Ksi±¿ka Czy Nika znika? zainteresuje dzieci od szóstego roku ¿ycia, ich rodzicom za¶ dostarczy tematu do wspólnych rozmów.
Racjê maj± ci, którzy twierdz±, ¿e grunt to zdrowie. Wie o tym ka¿dy cz³owiek. Wie o tym równie¿ Precel, sympatyczny psiak znany ju¿ czytelnikom z ksi±¿ek Precel pokonuje strach, Precel poznaje nowy dom, Precel idzie na spacer oraz Precel i nowi koledzy. Z czym bêdzie siê musia³ zmierzyæ w najnowszej propozycji Marty Maj? Odpowiedzi znale¼æ mo¿na w nagrodzonej przez internautów w kategorii dla najm³odszych ksi±¿ce Precel dba o zdrowie.
Pe³ni±cy rolê narratora tytu³owy bohater historii informuje czytelnika o najwa¿niejszych sprawach. I dobrze, bo przecie¿ Precel jest psem, a ka¿demu psu psie problemy s± doskonale znane. Z Preclem siêgaj±ce po lekturê dzieci przedszkolne zwiedz± gabinet lekarski, w którym zobacz± specjalny stó³ do badania, narzêdzia (stetoskop, termometr, waga, grzebieñ, rêkawiczki), specyfiki na psie dolegliwo¶ci oraz ksi±¿eczkê zdrowia psa, a w poczekalni spotkaj± kichaj±cego kota, chorego królika i ¶winkê morsk± z opask± na oku. Prosta fabu³a oraz jasny przekaz historyjki z Preclem w roli g³ównej doskonale oddzia³uj± na zmys³y, co u³atwia dziecku zrozumienie, ¿e opieka nad psem wymaga odpowiedzialno¶ci i mi³o¶ci ze strony opiekuna. Tworz±ce ciekawe dialogi krótkie zdania, powiêkszona, ró¿norodna czcionka, poszerzone odstêpy miêdzy linijkami, a tak¿e odpowiednia ilo¶æ tekstu (w formie dymków i zapisu zwyk³ego) do obrazu, na który sk³adaj± siê piêkne, kolorowe, klimatyczne ilustracje (na ró¿nobarwnych kartkach) autorstwa Karoliny Ptasznik, zachêcaj± do czêstego siêgania po ksi±¿kê. Propozycj± dla rodziców do rozmowy z dzieæmi s± zapisane na koñcu a wynikaj±ce z tre¶ci trzy pytania oraz notka Zapamiêtaj! wyja¶niaj±ca, co ka¿demu psu potrzebne jest do zachowania zdrowia. Niektóre wiadomo¶ci opatrzono grafik± wykrzyknika w ¿ó³tym trójk±cie, a twarda ok³adka przed³u¿a trwa³o¶æ lektury.
Publikacja Wydawnictwa MMiP jest pod wieloma wzglêdami warto¶ciowa. Warto po ni± siêgn±æ.
Podczas wojny nikomu nie by³o ³atwo, wszystkim za to – smutno. Przeznaczona do przechowywania w tajnych aktach wywiadu (przynajmniej do chwili przewrócenia ostatniej kartki) tre¶æ nagrodzonej przez jurorów w kategorii dla starszych dzieci ksi±¿ki Davida Walliamsa Kryptonim Banany pokazuje, jak wielk± warto¶ci± s± ¿ycie, mi³o¶æ oraz ¶miech (nawet po¶ród wojennej zawieruchy nie nale¿y traciæ poczucia humoru).
W mro¼ne grudniowe popo³udnie pewnego dnia 1940 roku w londyñskim ogrodzie zoologicznym ³agodna gorylica Gertruda, z której piwnych oczu bi³a dobroæ, a z pyska wystawa³y wielkie k³y, by³a wyj±tkowo przygnêbiona. Dobrze, ¿e akurat pojawi³ siê Eryk, on zawsze umia³ podnie¶æ przyjació³kê na duchu. Dokona³ tego i tym razem, poniewa¿ jednak babcia pokrzy¿owa³a mu plany, Eryk – niczym Gertruda balansuj±ca na linie – szybko zsun±³ siê w dó³ po rynnie. Ale co to? Czy¿by trafi³ do zbiornika z piraniami? I, ¿eby nie by³o, wcale nie wpad³ tam pop³ywaæ. Tymczasem coraz wiêcej niemieckich bomb eksplodowa³o w pobli¿u zoo, a gdy jedna z nich wybuch³a ca³kiem blisko… W któr± stronê pobieg³a Gertruda? Co zrobiæ, by pannie U¶pij nie uda³o siê jej u¶piæ? Czy okoliczno¶ci oka¿± siê dla Eryka i wuja Sida przychylne, czy jednak wydarzy siê co¶ zgo³a odmiennego? Kartki Kryptonimu Banany zawieraj± odpowiedzi na wszystkie pytania.
Publikacja Domu Wydawniczego Ma³a Kurka to solidna dawka wiedzy przekazanej w sposób powa¿no-zabawny (trudno siê nie u¶miechn±æ na my¶l o chêci uprowadzenia okrêtu Królewskiej Marynarki Wojennej). Zastosowana w tek¶cie ró¿norodna czcionka (rozmiar, grubo¶æ, krój, u³o¿enie) wraz z rozmieszczonymi w ró¿nych miejscach stron ¶miesznymi grafikami i czarno-bia³ymi ilustracjami autorstwa Tony’ego Rossa czyni± powa¿n± tre¶æ ³atwiejsz± w odbiorze, a prowadzona przez bohaterów akcja detektywistyczna (wyniki ¶ledztwa rzeczywi¶cie mog± okazaæ siê zadziwiaj±ce!) splata siê z informacjami dotycz±cymi dzia³añ niemieckiego okupanta (bombowce Luftwaffe, lotnicza ofensywa „Blitz”, obrona Dunkierki, okrêty podwodne U-Booty, wojenna codzienno¶æ, strach zwierz±t) oraz wiadomo¶ciami przyrodniczymi. Pomoc± s³u¿± mapy (Londynu i londyñskiego zoo) oraz notka Kilka s³ów o ¿yciu w Wielkiej Brytanii podczas drugiej wojny ¶wiatowej. Oko cieszy granatowo-z³ota kolorystyka ok³adki (zamkniêcie ksi±¿ki uwidacznia na ca³ej powierzchni z³±czonych kartek wizerunek gwia¼dzistego nieba noc±).
Ksi±¿ka Kryptonim Banany ods³ania kartê – tym razem – wojennej historii (z wszelkimi konsekwencjami, dowodz±c równocze¶nie, jak wielk± warto¶ci± s± ¿ycie, mi³o¶æ oraz ¶miech.
Co mo¿e uczyniæ cz³owiek z mi³o¶ci do Szekspira? Jak pokazuje tre¶æ zabawno-edukacyjnej, nagrodzonej przez czytelników w kategorii dla starszych dzieci ksi±¿ki Babcie na ratunek (BookEdit)– uczyniæ mo¿e tak wiele, ¿e sam jest w stanie siê zdziwiæ.
Zabawna historyjka z babciami w roli g³ównej jest jedyn± w swoim rodzaju lekcj± polskiej historii nie tylko dla bêd±cego bohaterami ksi±¿ki rodzeñstwa Kochanowskich, ale i dla czytelnika. W wywo³uj±ce u¶miech na twarzy barwne opisy zachowañ dzieci coraz chêtniej z babciami wspó³pracuj±cych, Ma³gosia Librowska sprawnie wplot³a wiadomo¶ci z czasów II wojny ¶wiatowej (pakt Ribbentrop-Mo³otow, inwazja na Polskê, Pomocnicza S³u¿ba Kobiet, przemy¶lana akcja likwidacji polskiej inteligencji, armia polska pod wodz± genera³a Andersa, bitwa o Angliê, Asy Przestworzy, w³oska kampania, droga na Syberiê, kontrtorpedowiec „B³yskawica”, z³amanie szyfru Enigmy, Defilada Zwyciêstwa w Londynie bez udzia³u Polaków): po³±czenie historycznej wiedzy z odrobin± magii (przelot do parku pamiêci oryginalnym bombowcem Lancaster z 1940 roku, porwanie piêtrowego autobusu, przemiana budki z niezdrowym fast foodem w polsk± karczmê, wieczór z królow± El¿biet± II) pozwoli pog³êbiæ wiedzê (poznaæ, zrozumieæ, zapamiêtaæ).
Poniewa¿ w edukacyjnej opowie¶ci Babcie na ratunek dzieje siê du¿o, szybko i wyj±tkowo ciekawie, a ¶mieszne dialogi, zabawne sformu³owania oraz proste rysunki ubogacaj± historyczn± podró¿, warto do³±czyæ do ekipy babæ, cioæ oraz wnuków i prze¿yæ wspania³± przygodê.
Powie¶æ, nagrodzona przez jurorów w kategorii dla m³odzie¿y, trafia prosto w serce. Rani, podnosi na duchu, zadaje pytania, rozczula i z³o¶ci. The Tearful Girl Kornelii Pierz (Wydawnictwo Jaguar) to niezwyk³a opowie¶æ o tym, ¿e mi³o¶æ potrzebuje czasu.
The Tearful Girl to powie¶æ m³odzie¿owa zgodna z regu³ami gatunku. W±tpliwo¶ci, rozterki, nie zawsze logiczne postêpowanie bohaterów ¶wiadczy o jednym: m³odzi ludzie szukaj± swojego miejsca. I siebie nawzajem. G³ówni bohaterowie startuj± z pozycji z³amanych serc. Jednak nie sk³adaj± rêkawicy. Na swój sposób bêd± walczyæ, choæ demony przesz³o¶ci depcz± im po piêtach.
Haley pocz±tkowo pozwala sobie na chwilê s³abo¶ci, ale jednocze¶nie wie, ¿e rozpaczanie nie ma sensu. Je¶li chce zawalczyæ o swoj± mi³o¶æ, musi wykazaæ siê sprytem i dzia³aniem. Ma plan – choæ nie jest on pozbawiony wad. Cameron nie u³atwia jej zadania, a ona nie zamierza poni¿aæ siê i b³agaæ go o powrót. Pozostaje wiêc jedno rozwi±zanie: sprawiæ, by to on zrozumia³, ¿e nie potrafi bez niej ¿yæ. Tylko czy to w ogóle mo¿liwe? Z kolei Cameron zmaga siê z lawin± problemów, które zaczynaj± go przerastaæ. Podejmuje decyzje pod wp³ywem emocji, a konsekwencje wymykaj± siê spod kontroli. Coraz mocniej czuje, ¿e utraci³ co¶, co mia³o dla niego najwiêksz± warto¶æ. Ale czy rzeczywi¶cie jest ju¿ za pó¼no, by to odzyskaæ? Jakie sekrety wyjd± na jaw? Czy Haley uda siê sk³oniæ Camerona do powrotu, a on sam zmierzy siê z przesz³o¶ci±? Sporo pytañ, a jedno jest pewne: ta powie¶æ to emocjonalny rollercoaster. Pop³ynie niejedna ³za. Dla osób wra¿liwych bêdzie to mocna przeja¿d¿ka, ale w³a¶nie dlatego seria Kornelii Pierz zosta³a na rynku tak ciep³o przyjêta.
Wyrazi¶ci i charakterni bohaterowie, ciekawa akcja i mnóstwo dylematów – je¿eli kochacie takie opowie¶ci o mi³o¶ci, The Tearful Girl oka¿e siê strza³em w dziesi±tkê!
Nagrodê internautów w kategorii dla m³odzie¿y otrzyma³a powie¶æ Nie bêdziesz szczê¶liwa, która zdoby³a równie¿ najwiêcej g³osów czytelników w ca³ym plebiscycie.
To ju¿ wszystkie publikacje nagrodzone w plebiscycie „Najlepsza ksi±¿ka na wiosnê 2025". Ze zg³oszonymi tytu³ami zapoznaæ siê mo¿na na stronie internetowej plebiscytu, natomiast recenzje bior±cych udzia³ w konkursie ksi±¿ek, ich fragmenty, a tak¿e obszerne opinie czytelników znajdziecie, oczywi¶cie, w naszym serwisie.
Tagi: literatura,